طبق ماده ۱ قانون مالیات های مستقیم، کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول پرداخت مالیات خواهند بود. یکی از مسائلی که ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول میکند این است که مالیات کارمندان حقوق بگیر چگونه محاسبه میشود؟
مالیات حقوق کارمندان نوعی از مالیات های مستقیم است که قوانین پیچیده ای دارد. در این مقاله قصد داریم به بررسی دقیقی مالیات حقوق، نحوه محاسبه حقوق و دریافتی های معاف از پرداخت مشمول مالیات بپردازیم. این مقاله میتواند برای تمامی مودیانی که باید مالیات حقوق ۱۴۰۲ بپردازند و البته حسابداران مفید باشد.
محاسبه مالیات حقوق و پرداخت آن وظیفه کیست؟
طبق ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم، درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر ( اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیرو کار خود بابت اشتغال در ایران بر حسب مدت یا کار انجام شده به طور نقد یا غیر نقد تحصیل میکند مشمول مالیات بر درآمد حقوق است.
طبق ابن ماده، کلیه اشخاصی که در ازای انجام کار برای یک شخص حقیقی یا حقوقی، دستمزد دریافت میکنند، مشمول پرداخت مالیات حقوق خواهند بود.
با توجه به تعریف مالیات حقوق، در میابیم که مالیات حقوق، مالیات تکلیفی است. زیرا مالیات تکلیفی مالیاتی است که بر درآمد اشخاص تعلق میگیرد و مسئول پرداخت آن خود مودیان مالیاتی نیستند.
نرخ مالیات حقوق در سال ۱۴۰۲ چقدر است؟
این روزها نرم افزارهای حسابداری کار محاسبه مالیات حقوق و دستمزد را بسیار آسان کرده اند. به طور کلی نحوه محاسبه حقوق و دستمزد به شیوه زیر است.
- ابتدا باید سقف معافیت مالیات را از مبلغ کل دریافتی پس از کسر حق بیمه محاسبه کنیم. سقف معافیت های مالیاتی بر حقوق ۱۰,۰۰۰,۰۰۰ است.
- پس از کسر میزان معافیت مالیاتی، به باقی مانده حقوق مالیات تعلق میگیرد. برای این کار باید باقی مانده حقوق را در نرخ مصوب مالیات که بر اساس مشاغل مختلف متفاوت است ضرب کنیم.
به عنوان مثال اگر اگر یک کارمند ۱۴ میلیون حقوق دریافت میکند، به ۴ میلیون این حقوق مالیات با ضریب ۱۰% تعلق خواهد گرفت و باید ۴۰۰,۰۰۰ تومان مالیات پرداخت کند.
جدول مالیات حقوق ماهیانه ۱۴۰۲
| پله | حداقل مبلغ حقوق | حداکثر مبلغ حقوق | حقوق مشمول مالیات | ضریب مالیات | مالیات متعلقه | مالیات تجمعی |
| اول | ۱ | ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۰ | ۰% | _ | _ |
| دوم | ۱۰۰,۰۰۰,۰۰۱ | ۱۴۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۴۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۰% | ۴,۰۰۰,۰۰۰ | ۴,۰۰۰,۰۰۰ |
| سوم | ۱۴۰,۰۰۰,۰۰۰۱ | ۲۳۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۹۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۵% | ۱۳,۵۰۰,۰۰۰ | ۱۷,۵۰۰,۰۰۰
|
| چهارم | ۲۳۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۳۴۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۱۱۰,۰۰۰,۰۰۰ | ۲۰% | ۲۲,۰۰۰,۰۰۰ | ۳۹,۵۰۰,۰۰۰ |
| پنجم | ۳۴۰,۰۰۰,۰۰۰ | بیشتر | _ | ۳۰% | * | بیشتر از ۳۹,۵۰۰,۰۰۰ |
فرآیند محاسبه مالیات بر حقوق کارمندان چگونه است؟
مالیات بر حقوق کارمندان در هر سال متفاوت است. نرخ مالیات حقوق کارمندان رابطه مستقیمی با نرخ معافیت مالیاتی در هر سال دارد. بنابراین، ابتدا جدول معافیت های مالیاتی توسط دولت اعلام میشود و سپس نرخ مالیات نعیین میشود. در لیست مالیات حقوق، آخرین روز کاری به عنوان تاریخ پایان کار در لیست مالیات حقوق ۱۴۰۲ ثبت میشود و حتی یک روز پس از اتمام روز کاری دیگر جزو قرارداد کار محسوب نمیشود.
مالیات حقوق کارمندان چقدر است؟
مالیات حقوق کارمندان و کارگران تفاوتی با یکدیگر ندارد. مالیات تمامی کارمندان و کارگران بر اساس میزان درآمد آن ها و سقف معافیت مالیاتی تعیین میشود. نوع محاسبه مالیات بر حقوق پله ای است. یعنی طبق جدول بالا، کارمندانی که در سال ۱۴۰۲، بین ۱۰ تا ۱۴ میلیون درآمد داشته باشند، باید ۱۰% مالیات بپردازند و کسانی که بین ۱۴ میلیون تا ۲۳ میلیون درآمد داشته باشند باید ۱۵ درصد مالیات بپردازند.
مالیات حقوق بازنشستگان چقدر است؟
در ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم، به درآمدهایی که معاف از مالیات است اشاره شده است؛ طبق این قانون، در کنار بسیاری از درآمدهایی که معاف هستند، حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری پرداختی به وراث و حق سنوات و حقوق ایام مرخصی، معاف از پرداخت مالیات است. یعنی بازنستگان بیمه تامین اجتماعی نباید هیچگونه مالیات بر درآمدی را پرداخت کنند. البته اگر بازنستگان مشغول به کار شوند دیگر درآمد ناشی از آن کار مشمول معافیت نخواهد شد.
جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۲ چقدر است؟
معمولا کلمه مالیات با دو کلمه جرایم مالیاتی در ذهن افراد تداعی میشود. هر جا که اسمی از مالیات باشد ماده جرایم مالیاتی نیز در آن وجود دارد. کارمندان نیز از پرداخت جرایم مالیاتی در امان نیستند. در صورتی که مودیان مالیاتی، مالیات حقوق خود را در هر ماه پرداخت نکنند، باید طبق جدول زیر جریمه پرداخت کنند:
| عدم ارائه لیست حقوق توسط پرداخت کنندگان حقوق در موعد مقرر
|
۲ % حقوق پرداختی |
| عدم پرداخت به موقع مالیات حقوق توسط پرداخت کنندگان حقوق | ۱۰% مالیات پرداخت نشده در موعد مقرر
۲.۵% مالیات به ازای هر ماه تاخیر در ارسال لیست حقوق |
آیا مالیات بر درآمد کارمندان دولت با کارکنان غیر دولتی متفاوت است؟
بر اساس قانون کار، هیچ تفاوتی در پرداخت مالیات برای کارمندان دولتی و غیر دولتی وجود ندارد و همه مودیان موظفند که طبق قوانین مالیات های مستقیم، مالیات بر حقوق و دستمزد بپردازند.
روش ارسال لیست مالیات از طریق سامانه مالیات حقوق
برای پرداخت مالیات، ابتدا باید وارد سامانه https://tax.gov.ir/ شویم. سپس به بخش “فهرست مالیات حقوق الکترونیکی” میرویم و روی گزینه “ورود به سامانه جدید تسلیم لیست حقوق کارمندان” وارد میشویم. ارسال لیست بیمه به دو روش انجام میشود.
۱- میتواید وارد قسمت فهرست حقوق شوید و دیسکت حقوق و دستمزد را از سپیدار دریافت کنیم و در قسمت مذکور بارگزاری کنیم.
۲- اگر لیست حقوق و دستمزد کارمندان از ماه قبل تغییری نکرده است یا تغییر جزئی داشته باشد میتوانیم از فایل حقوق و دستمزد ماه قبل استفاده کنیم.
مهلت ارسال فایل مالیات حقوق چه زمانی است؟
طبق قانون ۸۶ مالیات های مستقیم، پرداخت کنندگان حقوق هنگام پرداخت مالیات مکلف اند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده (۸۵) این قانون محاسبه و کسر و تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرست متضمن نام و نشانی دریافت کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت و در ماه های بعد فقط تغییرات را صورت دهند. به عنوان مثال، لیست مالیات حقوق آذر ماه سال ۱۴۰۲ میتواند تا پایان دی ماه همان سال ارسال شود.
موارد مشمول پرداخت مالیات حقوق ۱۴۰۲
در ارسال لیست حقوق و دستمزد آگاهی کامل از سقف معافیت های مالیاتی و موارد مشمول مالیات حقوق لازم و ضروری است زیرا این موارد در تعیین میزان مالیات بر حقوق شما به صورت مستقیم تاثیرگذار خواهند بود. به عبارت دیگر اگر حقوق یک کارمند با محاسبه اضافه کاری، حق اولاد و دریافت فوق العاده سختی کار ۱۵ میلیون شود، همچنان به ۵ میلیون از حقوق او مالیات اختصاص میابد. از جمله مواردی که مشمول پرداخت مالیات میشود عبارتند از:
اضافه کاری
حق اولاد
عیدی
کمک هزینه عائله مندی
پاداش های مربوط به هر کاری
خوار و بار
دستمزد فوق العاده
حق شیر
هزینه های ماموریت و کارهای فوق العاده
کمک هزینه خوار و بار و مسکن در دوران بیماری
خسارت برای اخراج از کار
موارد معاف از پرداخت مالیات حقوق
بر خلاف موارد مشمول مالیات، برخی از دریافتی های کارمندان نیز معاف از پرداخت مالیات است یعنی به این نوع دریافتی ها هیچگونه مالیاتی اختصاص پیدا نمیکند. به عبارت دیگر، اگر حقوق یک کارمند با احتساب مبلغ سنوات، حقوق دوران مرخصی، مستمری های پرداخت شده موارد معاف از پرداخت مالیات در سال ۱۴۰۲ عبارتند از:
سنوات
حقوق دوران مرخصی
حقوق روزهای مرخصی استفاده نشده
حقوق بازنشستگی
مستمری های پرداخت شده وراث هنگام از کار افتادگی و بازنشستگی
هزینه های مربوط به سفر
موارد درمانی مانند بیمه تکمیلی خود کارگر و اعضای خانواده او
مزایای غیر نقدی
درآمدهای معاف از مالیات حقوق ۱۴۰۲ چیست؟
همانطور که برخی از کسب و کار ها معاف از پرداخت مالیات هستند. برخی از کارمندان هم معاف از پرداخت مالیات حقوق هستند. طبق ماده ۹۱ قانون مالیات های مستقیم، برخی از درآمدهای معاف از پرداخت مالیات عبارتند از:
- روسا و اعضای ماموریت های سیاسی خارجی در ایران و روسا و اعضای هیات های نمایندگی فوق العاده دول خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت خود معاف از پرداخت مالیات هستند.
- روسا و اعضای ماموریت های کنسولی خارجی در ایران و همچنین کارمندان موسسات فرهنگی دول خارجی نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت خود البته به شرط معامله متقابل
- کارشناسان خارجی که با موافقت دولت جمهوری اسلامی ایران برای کمک های بلا عوض اقتصادی، علمی و فنی مانند محققان، هنرمندان و… به ایران اعزام میشوند نسبت به
- کارمندان محلی سفارتخانه ها و کنسولگری ها و نمایندگی های دولت جمهوری اسلامی ایران در خارج نسبت به درآمد حقوق دریافتی از دولت جمهوری اسلامی ایران در صورتی که دارای تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران نباشد البته به شرط معامله متقابل
- مسکن واگذاری در محل کارگاه یا کارخانه جهت استفاده کارگران و خانه های ارزان قیمت سازمانی در خارج از محل کارگاه یا کارخانه که مورد استفاده کارگران قرار میگیرد.
- وجوهی که از بیمه بابت جبران خسارات بدنی مانند معالجه اخذ میشود.
- عیدی سالانه یا پاداش آخر سال جمعا معادل یک دوازدهم میزان معافیت مالیاتی موضوع ماده (۸۴) این قانون است.
- خانه های سازمانی که با اجاره قانونی یا آیین نامه های خاص در اختیار ماموران کشور دیگری گذارده میشود.
- وجوهی که کارفرما بابت هزینه معالجه کارکنان و خانواده آن ها میپردازد. همچنین، غرامت دستمزد ایام بیماری
- درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مانند نیروهای نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات. جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان
نتیجه گیری:
در این مقاله به بررسی دقیق قوانین مالیات بر حقوق، نحوه محاسبه آن، دریافتی های مشمول و غیر مشمول بر مالیلات حقوق پرداختیم. مالیات بر حقوق از اهمیت ویژه ای برای سازمان اداره مالیات برخوردار است و در صورت عدم پرداخت مالیات حقوق محکوم به پرداخت جرایم مالیاتی سنگین خواهید شد. اگر به عنوان یک صاحب کسب و کار این مطلب را خوانده اید؛ به شما پیشنهاد میکنیم برای این که در زمان ارسال اظهارنامه مالیاتی دغدغه مالیات را نداشته باشید از خدمات حسابداری شرکت حسابداری ازتا بهرهمند شوید و صفر تا صد امور مالیاتی خود را به ازتا بسپارید.
اگر به عنوان یک حسابدار در حال مطالعه این متن هستید، به شما پیشنهاد میکنیم که اطلاعات خود را در زمینه انواع مالیات مخصوصا مالیات حقوق افزایش داده و از قوانین آن آگاه شوید تا مشتریان خود را در دردسر های مالیاتی نیا ندازید. استفاده از نرم افزارهای حسابداری ارسال لیست مالیات حقوق را بسیار آسان کرده است و احتمال وجود خطا را به حداقل میرساند.
بدون دیدگاه