سازمان های دولتی اغلب از روش حسابداری تعهدی به جای حسابداری نقدی استفاده میکنند. به عبارتی، کاربرد حسابداری تعهدی در دستگاه های دولتی بیشتر است. اخیرا نیز اهمیت حسابداری تعهدی بیش از همیشه احساس میشود.
ممکن است برایتان این سوال پیش بیاید که حسابداری تعهدی چیست؟ چه کاربردی دارد؟ چرا بیشتر توسط اداره ارگان های دولتی استفاده میشود؟ و … با شرکت حسابداری اَزتا همراه باشید تا به تمامی سوالات شما با جزئیات پاسخ دهیم.
دوره آموزش حسابداری شرکت حسابداری در کرج به بررسی و آموزش کلیه مفاهیم مهم در حسابداری پرداخته است شما میتوانید به صورت تئوری و عملی با انواع حسابداری تولیدی، حسابداری صنعتی، حسابداری تعهدی و … آشنا شده و برای ورود به بازار کار هر یک از آنها کاملا آماده شوید.
حسابداری تعهدی چیست؟
در روش حسابداری تعهدی (Accrual Accounting) درآمد ها و هزینه های حاصل از صورت حساب سود و زیان زمانی به ثبت میرسند که تحقق یافته باشند. به عبارت دیگر، در حسابداری تعهدی، درآمدها و هزینه ها پس از قطعی شدن در نرم افزارهای حسابداری ثبت میشوند؛ حتی اگر هنوز وجهی بابت آن پرداخت نشده باشد. در حسابداری تعهدی کامل، زمان وصول وجه اهمیتی ندارد بلکه زمان تحقق معاملات حائز اهمیت خواهد شد.
تفاوت حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی چیست؟
حسابداری تعهدی و حسابداری نقدی دو رویکرد حسابداری کاملا متفاوت از یکدیگر هستند. در رویکرد تعهدی حسابداران صرفا به بررسی معاملاتی که مبلغ آن وصول شده است نمیپردازند بلکه به بررسی تمامی هزینه ها و درآمدها فارغ از آن که وجوه آنها پرداخت شده است یا خیر میپردازد؛ در حالی که، حسابداری نقدی با وجوه نقد سر و کار دارد و به ثبت تمامی معاملاتی که صورت حساب آنها پرداخت شده، می پردازد.
به کارگیری حسابداری نقدی، در تمامی شرکت های بزرگ و کوچک قابل استفاده است؛ در حالی که حسابداری تعهدی برای شرکت های کوچک و با ظرفیت محدود مناسب نیست. همچنین، اگر سود سالانه، معیار ارزیابی عملکرد یک شرکت واقع شده باشد، حسابداری تعهدی به هیچ وجه برای آنها مناسب نیست.
۳ ویژگی مهم حسابداری تعهدی:
برخی از مهمترین ویژگی های حسابداری تعهدی نسبت به سایر حسابداری ها عبارت است از:
- مخارج و هزینه ها با درآمدهای شناسایی شده که در دوره زمانی مشخصی ایجاد شده اند، تطابق پیدا خواهند کرد.
- یکی از مهمترین ویژگی های حسابداری تعهدی، امکان تطبیق بهتر درآمدها و هزینه ها است. یکی از اصول کلیدی حسابداری تعهدی اصل تطبیق است که هدف آن تطبیق درآمدها با هزینه های مربوطه آن ها در همان دوره حسابداری است.
- کاهش احتمال خطا در برنامه ریزی بودجه بندی سالانi
حسابداری تعهدی چه مزایایی دارد؟
به طور کلی؛ مهمترین مزیت استفاده از مبنای حسابداری تعهد محور شفاف سازی گزارش های مالی اتفاق افتاده در شرکت هاست. تحلیل گزارش هایی که بر مبنای حسابداری تعهدی انجام میشود، برای مدیران بسیار کارآمد تر و مطلوب تر است؛ زیرا می توانند با دقت بیشتری عملکرد مالی شرکت را ارزیابی کنند. برخی از مهمترین مزایا رویکرد حسابداری به روش تعهدی به شرح زیر است:
۱- پیشبینی دقیق تر برای ارزیابی عملکرد مالی زیرا شما میتوانید تمامی هزینه های موجود را در صورت های مالی تعیین کنید و سپس به سراغ تحلیل عملکرد مالی شرکت بروید.
۲- تهیه صورت های مالی بسیار دقیق تر و سریع تر آماده میشود.
۳- مدیریت مطالبات به مراتب آسان تر خواهد شد.
حسابداری تعهدی چه معایبی دارد؟
قطعا تمامی روش های حسابداری دارای مزایا و معایب زیادی میباشد. انتخاب نوع رویکرد حسابداری باید متناسب با ماهیت کسب و کار تعیین شود. توجه داشته باشید که باید از روشی استفاده کنید که معایب آن برای کسب و کار شما کمتر باشد.
۱- پیچیدگی مدیریت جریان نقدی:
با توجه به آن که در حسابداری تعهد محور، حسابداران به طور مستقیم با جریان نقدی شرکت در ارتباط نیستند، ممکن است در صورت عدم دقت کافی در بررسی صورت های مالی، درآمدهایی وجود داشته باشد که وصول پیدا نکرده اند ( از زمان وصول آن گذشته است) ولی ما همچنان آن مبلغ را جزو درآمدهای وصول شده تصور میکنیم و بر مبنای آن تصمیم گیری میکنیم.
۲- افزایش احتمال خطا و سوء استفاده مالی:
با توجه به آن که در حسابداری تعهدی، داده های مالی پیش از وصول آن و بدون وجود هیچ گونه سند تراکنش مالی، در گزارشات ثبت میشود؛ احتمال وجود خطا در آن زیاد است. همچنین، احتمال دستکاری صورت های مالی توسط افراد، در حسابداری تعهدی افزایش پیدا میکند. زیرا اگر صورت حساب ها به صورت دوره ای و دقیق ارزیابی نشود، کسی متوجه دستکاری افراد نمیشود.
۳- ابهام در وضعیت شرکت:
یکی از مهمترین مشکلات شرکت هایی که بر مبنای حسابداری تعهدی صورت های مالی خود را تنظیم میکنند، این است که نمیتوانند وضعیت مالی دقیق شرکت را به مدیران و سهامداران نشان دهند. مخصوصا ارگان های دولتی با این موضوع بسیار چالش دارند، زیرا انتظارات دستگاه های نظارتی همیشه از آن ها زیاد است.
۴- پیچیدگی فرآیند حسابداری:
به طور کلی، حسابداری تعهد محور نسبت به حسابداری نقدی از چالش های بسیار بیشتری برخوردار است و نیاز به تمرکز، دقت، بازبینی و علم حسابداری بیشتری دارد. در حسابداری تعهد محور، حسابداران باید دائما در حال بررسی کردن حساب ها و مطابقت آنها با صورت حساب های مالی گزارش شده باشند.
۵- هزینه های اداری بیشتر:
همانطور که پیش تر به آن اشاره کردیم، حسابداری به روش تعهدی پیچیده تر و زمان بر تر از حسابداری نقدی است. طبیعتا، هزینه واحد حسابداری شرکتی که از این روش استفاده میکند، نسبت به سایر شرکت های حسابداری بیشتر است زیرا نیاز به منابع بیشتری دارد. به عنوان مثال، حسابداری تعهد محور نیاز به حسابداران خبره تر، نرم افزارهای حسابداری تخصصی تر و… دارد که هر کدام از آن ها نیازمند صرف هزینه بیشتر است.
چالش های پیش روی ارگان های دولتی هنگام استفاده از روش حسابداری تعهدی:
تا به اینجای مقاله با ماهیت حسابداری تعهدی، مزایا و معایب استفاده از آن آشنا شدیم. حالا میخواهیم به بررسی سیستم حسابداری تعهد محور در ارگان های دولتی بپردازیم. همانطور که پیش تر مطالعه کردیم، حسابداری تعهدی، یچیده تر، زمانبر تر و نیازمند زیرساخت حسابداری غنی تری است. از این رو، تا کنون، شرکت های بسیار بزرگ و ارگان های دولتی از این سیستم استفاده کرده اند و کشور در تلاش است که این شیوه را در سیستم مالیاتی نیز پیاده سازی کند.
ولیکن، با توجه به آن که سیستم حسابداری تعهد محور کمتر از ۱۰ سال است که وارد سیستم حسابداری کشور شده است، در نتیجه، هنوز سیستم مالی کشور برای پیاده سازی حسابداری تعهدی ضعیف است و برای بهبود آن نیاز به صرف زمان و هزینه بیشتری داریم.
هدف استفاده از حسابداری تعهدی چیست؟
طبق توافقنامه ای که میان وزارت امور اقتصادی و دارایی و دیون محاسبات کل کشور انجام شده است، حسابداری بخش عمومی میبایست به سمت نظام مالی تعهدی پیش برود. هدف از این کار عبارت است از:
۱- سهولت در ارزیابی دقیق عملکرد و اثربخشی اقتصادی دولت.
۲- بسترسازی برای تقویت دانش فناوری اطلاعات در کشور.
۳- کاربردی کردن گزارشات مالی دولت جهت بررسی دقیق عملکرد مالی شرکت ها.
۴- بهبود اصول بودجه ریزی دقیق دولتی.
نتیجه گیری:
حسابداری تعهدی جزو رویکردهای حسابداری است که اخیرا در کشور ما مورد استفاده ارگان های دولتی قرار گرفته است و به زودی در سیستم مالی عمومی نیز نفوذ خواهد کرد. حسابداری یز مبنای تعهدی به جای تمرکز بر زمان وقوع جریان های نقدی، به ماهیت اقتصادی معاملات تکیه کرده است. تمرکز حسابداری تعهدی بر سلامت مالی سازمان ها است و تحلیل و بررسی نحوه عملکرد مالی سازمان ها را برای مدیراین آسان میکند.
شرکت حسابداری اَزتا بیش از ۲۵ سال است که در حوزه خدمات حسابداری، مالی و مالیاتی ارزش آفرینی میکند. در صورت نیاز به استفاده از خدمات حسابداری، خدمات مشاوره مالیاتی، خدمات آموزشی و … میتوانید با شماره ۹۰۰۰۴۶۵۶ تماس حاصل کرده تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.
بدون دیدگاه