نحوه پرداخت بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد؛ مبلغ و شرایط

بیمه مشاغل آزاد یا به عبارتی بیمه اختیاری برای افرادی است که به ‌عنوان کارآفرین یا کارگر آزاد فعالیت می‌کنند و به دلیل عدم اشتغال به ‌صورت رسمی در سازمان‌ها یا شرکت‌های دیگر، از بیمه تأمین اجتماعی در قالب استقلال مالی استفاده می‌کنند. این نوع بیمه اهمیت بسیار زیادی در حفظ و تأمین امنیت اجتماعی افراد فعال در بخش‌های آزاد اقتصادی دارد.

بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد چیست؟

بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد یا همان بیمه تأمین اجتماعی برای افراد آزاد، شامل تأمین اجتماعی در زمینه‌های مختلف است که شامل بیمه درمانی، بیمه بازنشستگی، بیمه حوادث و بیمه تولد و زایمان می‌شود. با پرداخت حق بیمه، افراد مشاغل آزاد در صورت بروز حوادث، بیماری یا نیاز به بازنشستگی از مزایای مختلف این بیمه ‌نامه ‌ها بهره‌مند می‌شوند. این بیمه ‌نامه‌ ها به‌صورت اجباری یا اختیاری در برخی کشورها ارائه می‌شوند و هدف آن حفظ امنیت مالی و اجتماعی افراد در طول دوره کاری و پس از بازنشستگی است.

 

بیمه اجباری تامین اجتماعی

بیمه اجباری تأمین اجتماعی معمولاً به ‌صورت همگانی برای تمامی کارگران یا افرادی که در فعالیت‌های اقتصادی شرکت می‌کنند؛ اعمال می‌شود. این اجباری‌ بودن به افراد این امکان را می‌دهد که به عنوان یک بخش از سیستم تأمین اجتماعی از مزایای مختلف بیمه‌نامه‌های مختلف مانند بیمه درمانی، بازنشستگی، بیمه حوادث و مزایای دیگر استفاده کنند.

بیمه اجباری تأمین اجتماعی یک نوع بیمه است که در بسیاری از شرایط به ‌صورت اجباری برای افرادی که در بازار کار فعالیت می‌کنند؛ اجباری شده است. این نوع بیمه با هدف ایجاد امنیت اجتماعی، پوشش درمانی، حقوق بازنشستگی و حوادث شغلی برای کارگران فعال در بازار کار تعبیه شده است.

بیمه اختیاری تامین اجتماعی

در مقابل، اما بیمه اختیاری تأمین اجتماعی، مدلی از بیمه است که به ‌صورت داوطلبانه برای افراد ارائه می‌شود. افرادی که به عنوان کارآفرینان، آزادکارها یا افرادی که به‌صورت آزاد و مستقل کار می‌کنند، ممکن است از این نوع بیمه استفاده کنند. در این مدل، افراد خود مسئول هستند که آیا می‌خواهند به‌ عنوان بخشی از سیستم تأمین اجتماعی شرکت کنند یا خیر.

بیمه اختیاری یا بیمه خویش فرما به افراد این امکان را می‌دهد که برای خود و خانواده‌شان بیمه‌نامه‌های مختلفی را از جمله بیمه درمانی، بازنشستگی، بیمه حوادث، یا بیمه تولد و زایمان انتخاب کنند.

شرایط ثبت ‌نام بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد

شرایط ثبت‌نام در بیمه تأمین اجتماعی برای افراد مشاغل آزاد بنا به اطلاعاتی که از سوی سازمان تأمین اجتماعی در دسترس قرار گرفته به این صورت است:

1. سن حداکثر ۵۰ سال برای مردان و ۴۵ سال برای زنان در زمان ثبت‌نام الزامی است.
2. حداقل سن ۱۸ سال در زمان ثبت‌نام مورد نیاز است.
3. درصورتی‌که سن فرد بیشتر از ۵۰ سال برای مردان و ۴۵ سال برای زنان باشد، سابقه پرداخت حق بیمه باید به‌اندازه دو برابر تفاوت سنی با حداکثر سن مجاز در بیمه تأمین اجتماعی باشد.
4. داشتن حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه الزامی است.

این شرایط برای اطمینان از داشتن پوشش بیمه‌ای مناسب برای افراد مشاغل آزاد و تضمین حقوق و مزایای اجتماعی برای آن‌ها تعیین شده است.

 

تفاوت بیمه مشاغل آزاد و اختیاری با سایر موارد

اگر فردی برای شخص دیگری کار می‌کند، کارفرما موظف است او را بیمه کند. این نوع بیمه به عنوان بیمه اجباری شناخته می‌شود. بیمه اجباری با بیمه خویش‌فرما متفاوت است زیرا توسط کارفرما پرداخت می‌شود. در حالی که بیمه خویش‌فرما به صورت اختیاری است.

یکی از تفاوت‌های عمده بین این دو نوع بیمه، حمایت دولت از بیمه اجباری است. در حالی که بیمه خویش‌فرما از این حمایت برخوردار نیست. بنابراین، اگر کارگری در طول اشتغال خود نیاز به خدمات تأمین اجتماعی  داشته باشد، می‌تواند در چارچوب قانون حقوق کار و بیمه خود را پیگیری کند.

یکی دیگر از تفاوت‌های بیمه آزاد و اختیاری این است که بیمه‌شدگان اختیاری و مشاغل آزاد نمی‌توانند از  مزایای عائله مندی یا همان هزینه فرزندان بهره‌مند شوند. همچنین، در بیمه خویش‌فرما تمام هزینه‌های بیمه به طور کامل توسط فرد متقاضی پرداخت می‌شود و این هزینه بر اساس درصدی از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در هر سال تعیین می‌گردد. اما در سایر بیمه‌های اجباری، بخشی از حق بیمه توسط کارفرما و بخشی دیگر توسط کارگر پرداخت می‌شود. پوشش‌های بیمه‌ای در بیمه خویش‌فرما در مقایسه با سایر انواع بیمه‌ها، محدودتر است. مثلا، در بیمه اختیاری برخلاف بیمه تأمین اجتماعی، فرد مشمول بیمه بیکاری نمی‌شود.

لازم به ذکر است بیمه مشاغل آزاد و اختیاری خود نیز با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که در ادامه این دو را با هم مقایسه می‌کنیم.

• بیمه مشاغل آزاد نیاز به سابقه بیمه ندارد درحالی که در بیمه اختیاری باید حداقل 30 روز سابقه بیمه داشته باشید.
• در بیمه مشاغل آزاد نیازمند پروانه کسب است در حالی که نوع اختیاری نیازی به پروانه کسب نیست
• بیمه مشاغل آزاد سرانه درمان دارد درحالی‌که در نوع دوم سرانه درمان ندارد
• سه نرخ ۱۲ درصد، ۱۴ درصد، ۱۸ درصد برای بیمه مشاغل آزاد وجود دارد، اما نوع اختیاری تنها نرخ 27 درصد دارد
• در بیمه مشاغل آزاد الزامی برای دفترچه درمان وجود ندارد، اما در بیمه اختیاری حتما دفترچه درمان دارید.

پرداخت بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد

امروزه ثبت‌نام و پرداخت بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد به روشی آنلاین و با تکمیل فرم‌های مربوطه انجام می‌شود. البته همچنان برای کسانی که نمیتوانند به صورت آنلاین ثبت نام کنند، امکان مراجعه حضوری وجود دارد. برای شروع فرایند ثبت‌نام آنلاین، می‌توانید به سایت https://es.tamin.ir مراجعه کرده و فرم ثبت ‌نام بیمه مشاغل آزاد را تکمیل نمایید. در این فرم، اطلاعات شخصی و مشاغلی مانند نوع فعالیت و سایر جزئیات مربوط به کار شما درج می‌شود.

بعد از ثبت نام در بیمه می بایست روش های زیر را طی کنید:

• پس از ورود به سامانه، صفحه جدیدی برایتان باز میشود که میتوانید روی گزینه “مشاهده ضوابظ و مقررات” کلیک کنید.
• برای ادامه فرآیند ثبت نام باید قوانین را با دقت مطالعه کرده و روی گزینه “موافقم” کلیک کنید.
• در صفحه بعد شما میتوانید اطلاعات نادرستی را که وارد کردید اصلاح فرمایید.
• در مرحله بعد، جزئیات مربوط به احراز یا عدم احراز شرایط مقرر برای انعقاد قرارداد بیمه را مشاهده میکنیدو در صورت عدم احراز، علت خطا به شما نشان داده میشود.
• در صورت احراز شرایط و انعقاد قرارداد، وارد صفحه ای میشوید که میتوانید مبلغ حق بیمه ماهانه را تعیین کنید.
• پس از طی کردن مراحل زیر، ثبت نام شما تکمیل خواهد شد.

سپس مدارک مورد نیاز برای بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد را تحویل می‌دهید و درخواست ثبت ‌نام خود را به ‌صورت آنلاین ارسال می‌کنید. پس از ثبت ‌نام، می‌توانید با نام کاربری و رمز عبور خود وارد پنل کاربری خود در سایت تأمین اجتماعی شوید.

در پنل کاربری، می‌توانید فرم‌های مربوط به بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد را تکمیل کرده و اصلاحات لازم را اعمال کنید. همچنین، درخواست اصلاح اطلاعات یا تصحیح اشتباهات را از طریق گزینه‌های مربوطه ارسال نمایید.

پس از تأیید مدارک لازم، طی دو ماه بعد از ثبت‌نام، شما تحت پوشش بیمه‌ قرار خواهید گرفت و می‌توانید از مزایا و پوشش‌های مربوط به بیمه تامین اجتماعی برای مشاغل آزاد بهره‌مند شوید.

مدارک و شرایط لازم برای ثبت‌نام بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد

این مدارک برای تأیید هویت و اطلاعات شما و افراد مرتبط با شما (اعضای خانواده) در فرآیند ثبت‌ نام و صدور بیمه مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، بسته به قوانین و الزامات مربوطه، ممکن است مدارک دیگری نیز لازم باشد. بهتر است قبل از شروع فرآیند ثبت‌نام، از وب ‌سایت رسمی بیمه تامین اجتماعی یا مراجع مربوطه اطلاعات دقیق‌تری درباره مدارک مورد نیاز دریافت کنید.

برای ثبت‌نام در بیمه تامین اجتماعی مشاغل آزاد، لازم است مدارک زیر را آماده کنید:

1. اصل و کپی شناسنامه فرد بیمه‌ شونده
2. اصل و کپی کارت ملی فرد بیمه‌ شونده
3. ۳ عکس رنگی پرسنلی سه ‌درچهار از فرد بیمه‌ شونده
4. اصل و کپی شناسنامه اعضای خانواده متقاضی (در صورت لزوم یا درخواست بیمه به نام خانواده)
5. اصل و کپی کارت ملی اعضای خانواده متقاضی
6. ۲ عکس رنگی از اعضای خانواده متقاضی
7. شماره بیمه (اگر قبلاً بیمه شده‌اید و شماره بیمه دارید)

مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد تامین اجتماعی

این مبالغ حق بیمه بر اساس درصد مشخصی از دستمزد در نظر گرفته شده است. این درصدها برای محاسبه مبلغ حق بیمه مشاغل آزاد تامین اجتماعی اعمال می‌شود. برای محاسبه حق بیمه میتوانید از فرمول محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی 1402 استفاده کنید.

نوع بیمه	تعداد روزهای ماه	مبلغ حق بیمه تومان
۱۲% بازنشستگی	۳۰	۶۳۶,۹۹۴
۱۲% بازنشستگی	۳۱	۶۵۸,۲۲۴
۱۴% بازنشستگی و فوت	۳۰	۷۴۳,۱۵۹
۱۴% بازنشستگی و فوت	۳۱	۷۶۷,۹۲۸
۱۸% بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی	۳۰	۹۵۵,۴۹۱
۱۸% بازنشستگی، فوت و از کارافتادگی	۳۱	۹۶۷,۳۳۶

شرایط بازنشستگی بیمه مشاغل آزاد

شرایط بازنشستگی برای بیمه‌شدگان در حوزه مشاغل آزاد به شرح زیر است:

• سن بازنشستگی برای همه بیمه‌شدگان، چه اجباری و چه اختیاری، یکسان است.
• مردانی که دارای ۶۰ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه هستند؛ می‌توانند با حقوق حداقلی یا بیشتر، به‌ عنوان بازنشستگان درآمد ثابت باشند.
• همچنین، مردانی که سن آن‌ها بیشتر از ۶۰ سال است؛ ولی کمتر از ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، می‌توانند با توجه‌ به میزان سابقه پرداخت حق بیمه، درآمد بازنشستگی خود را محاسبه کرده و دریافت کنند.
• اگر زیر ده سال هم حق بیمه پرداخت شده باشد و توانایی پرداخت حق بیمه برای ده سال آینده وجود داشته باشد، می‌توانید حقوق بازنشستگی خود را دریافت کنید.
• برای زنان نیز با ۴۵ سال سن و ۳۰ سال سابقه و همچنین زنان با ۵۵ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه، امکان درخواست بازنشستگی وجود دارد.

مزایای سازمان بیمه تامین اجتماعی برای مشاغل آزاد

سازمان بیمه تامین اجتماعی برای مشاغل آزاد، بسیاری از مزایا را به همراه دارد:

• استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی:

افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی می‌توانند از خدمات بهداشتی و درمانی با شرایط ویژه و همچنین از تسهیلات درمانی برخوردار شوند

• حق بازنشستگی:

با پرداخت حق بیمه، امکان دریافت بازنشستگی در سن معینی با احتساب سابقه پرداخت بیمه وجود دارد که به افراد امکان می‌دهد تا در دوران پس از فعالیت حرفه‌ای خود، زندگی راحتی داشته باشند.

آموزش محاسبه بیمه مشاغل آزاد و اختیاری 1403

نرخ حق بیمه برای مشاغل آزاد و اختیاری در سال 1403 بر اساس درصدی از حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در همان سال تعیین می‌شود. انتخاب این درصد بستگی به میزان تعهدات و مزایای بیمه‌ای دارد که فرد متقاضی مایل است از آن‌ها برخوردار شود.

حداقل دستمزد

حداقل دستمزد در سال 1403 طبق مصوب شورای عالی کار، 7121223 تومان ( 7 میلیون و 121 هزار و 223 تومان) است.

فرمول کلی محاسبه

حق بیمه ماهانه = (درصد انتخابی * حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار)

جریمه دیرکرد حق بیمه مشاغل آزاد و اختیاری 1403

طبق بخشنامه شماره 9959/99 مورخ 1402/08/02 سازمان تامین اجتماعی، اگر حق بیمه مشاغل آزاد و اختیاری 1403 در موعد مقرر پرداخت نکنید، مشمول جریمه دیرکرد خواهید شد. این جریمه به شرح زیر محاسبه می‌گردد.

• 2 درصد تا 1 ماه
• 4 درصد از 1 تا 3 ماه
• 6 درصد از 3 تا 6 ماه
• 10 درصد بیش از 6 ماه

میزان جریمه دیرکرد

4 درصد میانگین دستمزد دریافتی در دو سال آخر قبل از پرداخت را به عنوان جریمه دیرکرد در نظر می‌گیرند. همچنین، 1 درصد به نرخ حق بیمه به ازای هر یک ماه دیرکرد اضافه می‌شود که فرمول محاسبه آن به صورت زیر است.

جریمه دیرکرد = (04/0 *  میانگین دستمزد دو سال اخیر)  * تعداد ماه‌های دیرکرد

نتیجه‌گیری

بیمه اختیاری یا همان بیمه مشاغل آزاد، یک بیمه مهم برای حفظ آینده مالی و پوشش در مقابل ریسک‌های مختلف است. این نوع بیمه به افراد اجازه می‌دهد تا خودشان تعیین کنند که چه نوع پوشش‌هایی برای خودشان و خانواده‌شان نیاز دارند. با فراهم‌کردن انعطاف بیشتر و قابلیت سفارشی‌سازی بیمه به نیازهای شخصی، این نوع بیمه امکاناتی را برای مردم فراهم می‌کند که می‌تواند در شرایط مختلفی از جمله بیماری، آسیب جسمانی یا حوادث ناگهانی، امور زندگی را تسهیل کند.

اگر به هر دلیلی زمان یا اطلاعات کافی برای انجام این کار را ندارید می‌توانید از خدمات حسابداری شرکت حسابداری اَزتا بهره‌مند شوید. با شماره ۹۰۰۰۴۶۵۶ تماس حاصل فرمایید تا کارشناسان شرکت حسابداری ازتا راهنمایی های لازم را انجام دهند. با توجه به این که بیمه تامین اجتماعی جزو هزینه های مشمول مالیات است. بنابراین اگر در محاسبه یا ثبت آن دچار مشکل شده اید کمک گرفتن از یک مشاور مالیاتی میتواند کمک کننده باشد.

سوالات متداول:

هزینه بیمه آزاد تامین اجتماعی 1402 چقدر است؟

هزینه بیمه برای بازنشستگی 12%، بازنشستگی و فوت 14% و بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی 18%  از کل رقم دستمزدی خواهد بود که اداره کار تعیین می کند.