مالیات بر صادرات چیست و چگونه محاسبه میشود؟

مالیات صادرات چیست؟

مالیات بر واردات و صادرات جزو مالیات های غیر مستقیم محسوب می­شود. در مقاله مالیات بر واردات به جزئیات این نوع مالیات و نحوه محاسبه آن پرداختیم، امروز قصد داریم به بررسی مالیات بر صادرات بپردازیم:

کادر مجرب شرکت حسابداری اَزتا متشکل از متخصصان و بازنشستگان ارگان های مالی، مالیاتی و حقوقی کشور هستند، که می­توانند به پرونده های مالیاتی شما به خوبی رسیدگی، و تجزیه و تحلیل کنند.

در فرآیند صادرات، فرد صادر کننده، کالایی را از کشور خود به کشور دیگر صادر می­کند؛ به درآمد حاصل از فرآیند صادرات، مبلغی تحت عنوان مالیات صادرات تعلق می­گیرد که از فرد صادر کننده دریافت می­شود.

در سالیان قبل، فعالان حوزه صادرات کالا مشمول معافیت های مالیاتی می­شدند، زیرا فعالیت آن ها باعث رشد چرخش ارز در کشور می شود. امروزه نیز این قانون همچنان پا بر جا است؛ البته به شرط آن که صادرکنندگان، درآمد حاصل از صادرات کالا یا خدمات را وارد چرخه اقصادی کشور کنند. لازم به ذکر است که امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و ایجاد امضای دیجیتال فرآیند اداری امور صادرات و واردات به شدت ایمن تر و راحت تر شده است، که این امر باعث افزایش تمایل تاجران به حوزه تجارت بین المللی میشود.

در چه صورتی صادرکنندگان مشمول پرداخت مالیات صادرات می­شوند؟

در صورتی که صادرکنندگان درآمد حاصل از صادرات کالا و خدمات خود را وارد چرخه اقتصادی کشور نکنند، دیگر مشمول معافیت صادرات نخواهند شد. البته لازم به ذکر است که طبق بخشنامه صادر شده در سال 1398؛ صادرکنندگان فرآورده­ های کشاورزی، صادرات خدمات فنی مهندسی از بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی معاف هستند. حال ممکن است برایتان این سوال پیش بیاید که منظور از برگرداندن درآمد در چرخه اقتصادی چیست؟ ما در شرکت حسابداری در کرج به این ابهام ذهنیتان پاسخ خواهیم داد.

برخی از روش های بازگرداندن ارز به چرخه اقتصادی عبارتند از:

• فروش ارز به صورت حواله در سامانه نیما
• انجام واردات کالا در مقابل صادرات انجام شده.
• واگذاری ارز به دست آمده از صادرات به دیگران
• فروش ارز به عنوان اسکناس به بانک ها و صرافی های قانونی کشور
• بازپزداخت بدهی تسهیلات ارزی دریافت شده از شبکه های بانکی

آیا صادرات مشمول ارزش افزوده می­شود؟

بله، “مالیات بر صادرات” درست مانند مالیات بر واردات مشمول ارزش افزوده می­شود، منتها نه به تمامی کالاهای وارداتی بلکه به برخی از آن ها مالیات بر ارزش افزوده تعلق می­گیرد. اگر تا کنون به هر دلیلی در رابطه با مالیات بر ارزش افزوده چیزی به گوشتان نخورده است، پیشنهاد میکنیم به مقاله مالیات ارزش افزوده و جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده را بخوانید.

طبق قانون 10 مالیات بر ارزش افزوده، در صورتی که افراد صادرکننده واجد شرایط لازم باشند، از پرداخت مالیات ارزش افزوده معاف خواهند شد. شرط لازم برای معافیت از مالیات بر ارزش افزوده به شرح زیر است:

• صادر کنندگان میبایست دارای پروانه سبز صادر شده توسط گمرک باشند و یا دارای مجوز برگه خروجی باشند.
• صادرکنندگان می­بایست دارای گواهی انجام کار باشند که با تایید نزدیک ترین نمایندگی رسمی جمهوری اسلامی ایران در  کشور مقصد رسیده باشد.

قانون معافیت مالیاتی صادرات

بر اساس ماده 10 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده که در سال 1400 مصوب شده است، در صورتی که صادرات کالاها و خدمات دارای شرایط زیر باشند، درآمد حاصل از آن معاف از مالیات خواهد بود:

• صادرات کالا به سایر کشورها از طریق مبادی خروجی رسمی
• ارائه برگ خروجی یا پروانه سبز گمرکی صادر شده توسط گمرک کشو در زمان صادرات کالا
• ارائه قرارداد مربوط و همچنین گواهی انجام کار تأیید شده توسط نزدیک‌ترین نمایندگی رسمی ایران در کشور مقصد برای صادرات خدمات
• صادرات خدمات با ارائه گواهی ارزآوری مورد تأیید بانک مرکزی
• ارائه کلیه اسناد و مدارک معتبر در زمان صادارت خدمات

کالاهای معاف از مالیات بر صادرات:

کالاهایی که در لیست زیر آمده است به طور کامل مشمول معافیت از مالیات هستند و کالاهایی که در لیست زیر نباشند مشمول معافیت 50 درصدی هستند:

• محصولات کشاورزی فرآوری نشده.
• دام و طیور زنده
• غذای دام و طیور
• انواع بذر، کود های شیمیایی، سم و نهال
• انواع کاغذ، کتاب، مجله و لوازم تحریر
• انواع دارو و واکسن های انسانی
• فرش دستبافت
• خدمات حمل و نقل
• گوشت، نان، برنج،شیر، حبوبات و روغن نباتی

و …

نحوه پرداخت مالیات بر صادرات

در حال حاظر که هنوز سامانه ای تحت عنوان مالیات بر صادرات تاسیس نشده است؛ مالیات بر صادرات از طریق حضور فیزیکی تجار در سازمان امور مالیاتی کشور صورت می پذیرید. در رابطه با مالیات بر واردات نیز دقیقا همین قانون حکم فرماست. البته در بحث مالیات بر واردات بخشی از مالیات تحت عنوان سود بازرگانی و عوارض گمرک محاسبه و دریافت می­­شود.

مالیات صادرات با کارت بازرگانی چگونه محاسبه می­شود؟

کارت بازرگانی مدرک معتبری است که تمامی افراد حقیقی و حقوقی که قصد فعالیت بازرگانی بین المللی را دارند می­توانند برای دریافت آن اقدام کنند. داشتن کارت بازرگانی مزایای ویژه ای به همراه دارد که صادر کنندگان و واردکنندگان مشتاق به دریافت آن هستند.

طبق ماده 130 قانون مالیات های مستقیم، افراد حقیقی و حقوقی دارنده کارت بازرگانی موظف به پرداخت 25 درصد درآمد حاصل از کارت بازرگانی می­باشند.

استرداد مالیات ارزش افزوده صادرات

همانطور که اشاره شد یکی از شروط اصلی برخورداری از نرخ صفر مالیات صادرات، رفع تعهد ارزی توسط صادرکننده خدمات یا محصولات است. در صورتی که صادرکننده مالیات صادرات را پرداخت کرده و رفع تعهد ارزی انجام داده باشد، می‌تواند در هنگام ترخیص گمرک از طریق سامانه مؤدیان نسبت به استرداد مالیات ارزش افزوده صادرات اقدام کند. برای این کار مؤدی باید وارد بخش استرداد در سامانه مؤدیان شده و با انتخاب گزینه ثبت درخواست استرداد و انجام مراحل آن، به منظور بازپس‌گیری مالیات پرداخت شده برای صادرات اقدام کند. مؤدیان برای اطلاع از جزئیات این فرایند می‌توانند از خدمات مشاوره مالیاتی در کرج، تهران و سایر شهرهای کشور استفاده کنند.

 

مزیت پرداخت مالیات بر صادرات چیست؟

مالیات صادرات یکی از مهم‌ترین اصطلاحات حسابداری و مالیاتی است که در کسب و کارهای صادر کننده محصولات و خدمات از اهمیت زیادی برخوردار است. این مالیات که توسط دولت روی کالاها و خدمات صادراتی اعمال می‌شود می‌تواند مزایای زیر را به همراه داشته باشد:

• تنظیم بازار داخلی به منظور پیشگیری از کاهش بیش از حد منابع داخلی یا کنترل قیمت محصولات و خدمات در بازار داخلی
• حفاظت از منابع طبیعی با هدف جلوگیری از استخراج و صادارت بی‌رویه مواد معدنی، منابع جنگلی و… به عنوان منابع طبیعی کشور
• ایجاد درآمد برای دولت به خصوص برای دولت‌های وابسته به صادرات محصولات یا خدمات خاص
• حمایت از صنایع و کسب و کارهای داخلی با هدف جلوگیری از خروج منابع یا محصولات خاص از کشور و کمک به صنایع داخلی

مالیات بر صادرات شخص حقیقی

در صورتی که شخص حقیقی واجد شرایط لازم جهت معافیت مالیات صادرات نباشد، ناچار به پرداخت مالیات بر صادرات است. میزان مالیات بر صادرات این افراد بر مبنای میزان درآمدشان به صورت پلکانی وضع می­شود که به شرح زیر است:

میزان درآمد(سالانه)	نرخ مالیات
تا سقف 30 میلیون ریال	15 %
از 30 میلیون ریال تا 100 میلیون ریال	20%
از 100 میلیون ریال تا 250 میلیون ریال	25%
از 250 میلیون ریال تا 1 میلیارد ریال	30%
بیش از 1 میایارد ریال	35%

مالیات بر صادرات شخص حقوقی

نرخ مالیات بر صادرات شخص حقوقی به میزان درآمد آن ها بستگی ندارد و موظفند در صورت عدم برخورداری از شرایط معافیت مالیات، 25 درصد مالیات سالانه بر صادرات پرداخت کنند.

نرخ صفر مالیات صادرات

یکی از مهم‌ترین اصطلاحات مالیاتی که اهمیت زیادی برای صادرکنندگان کالا و خدمات دارد، نرخ صفر مالیات است. بر اساس ماده 141 قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم که در سال 1394 به تصویب رسیده، درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات کشاورزی به صورت 100 درصد، مشمول مالیات با نرخ صفر می‌شوند. البته در تبصره 1 ماده 146 مکرر قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم شروط زیر برای صفر شدن نرخ مالیات بر صادرات در نظر گرفته شده است:

• ارسال و اظهارنامه مالیاتی توسط مؤدی در موعد مقرر از طریق سامانه مؤدیان
• تحویل دفاتر قانونی مؤدی به اداره مالیات
• ارائه کلیه مدارک و مستندات مالی و حسابداری مربوط به کسب و کار به اداره مالیات

بر اساس جزء 5 حکم بند (ع) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 صادرکنندگان علاوه بر شروط بالا در صوتی که ارز حاصل از صادرات محصولات و خدمات خود را به صورت 100 درصدی وارد چرخه اقتصادی کشور کنند، از معافیت مالیات صادرات برخوردار می‌شوند. در واقع یکی از شروط اصلی نرخ صفر مالیات در صادارت، رفع تعهد ارزی از سوی صادرکنندگان است.

نتیجه گیری:

مالیات بخش جدانشدنی تمامی کسب و کارهاست؛ زیرا این هزینه اجتماعی منبع درآمدزایی دولت است. در نتیجه، دولت در اخذ این هزینه همیشه هوشیار و سختگیرانه در حال فعالیت است. حال، در برخی مواقع، دولت کسب و کارها را از پرداخت مالیات معاف می­داند چون فعالیت آن­ها به تنهایی به چرخه اقتصادی کشور کمک می­کند؛ مالیات صادرات جزو این دسته از کسب و کارها قرار دارد.

در این مقاله با جزئیات ماهیت مالیات بر صادرات و معافیت صادرات آن آشنا شدیم؛ بهتر است پیش از پرداخت مالیات نسبت به تمامی قوانین مالیاتی آگاه باشید. مشاوران خبره و مجرب موسسه حسابداری در تهران ازتا با تکیه بر سال ها تجربه در زمینه مالیات، آماده هستند تا به تمامی کسب و کار ها در حوزه مالیات خدمات رسانی کنند. در صورت نیاز به دریافت خدمات مشاوره مالیاتی لطفا با شماره 90004656 تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول:

نرخ صفر مالیات صادرات چگونه در نظر گرفته می‌شود؟

بر اساس ماده 141 قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم که در سال 1394 تصویب شده، 100 درصد درآمد حاصل از صادرات در صورتی که مربوط به خدمات و کالاهای غیر نفتی و محصولات کشاورزی باشد، معاف از مالیات صادرات هستند و نرخ صفر برای آن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

 

قانون معافیت مالیاتی صادرات چیست؟

بر اساس ماده 10 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده که در سال 1400 مصوب شده، کسب و کارهای فعال در حوزه صادرات در صورت اقدام به صادرات کالا از طریق مبادی خروجی رسمی، ارائه پروانه سبز گمرکی یا برگ خروجی، ارائه قرارداد و گواهی انجام کار برای صادرات خدمات، ارائه گواهی ارزآوری مورد تأیید بانک مرکزی و به طور کلی ارائه اسناد و مدارک معتبر در زمان صادرات از پرداخت مالیات معاف هستند.

 

نرخ صفر مالیات صادرات چگونه تعیین می‌شود؟

زمانی که صادر کننده کالا یا خدمات رفع تعهد ارزی انجام داده باشد، یعنی 100 درصد ارز حاصل از صادرات کالا یا خدمات خود را به چرخه اقتصادی کشور وارد کند، بر این اساس معاف از پرداخت مالیات بوده و نرخ صفر برای آن تعیین می‌شود.