شرکت‌های حمل و نقل اعم از داخلی و بین‌المللی، نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کند؛ از جابه‌جایی بار و کالا گرفته تا حمل مسافر در مسیرهای داخلی و خارجی توسط این شرکت‌ها انجام می‌شود. با توجه به اینکه در این صنعت گردش مالی بالایی وجود دارد، مالیات به عنوان یکی از مهم‌ترین تکالیف قانونی این شرکت‌ها مطرح می‌شود.
به همین دلیل آشنایی با مالیات شرکت‌های حمل و نقل و نحوه محاسبه آن، معافیت‌های قانونی و هزینه‌های قابل قبول مالیاتی می‌تواند از بروز جرایم و مشکلات مالیاتی جلوگیری کرده و به مدیریت بهتر امور مالی در این شرکت‌ها کمک کند.
مالیات شرکت های حمل و نقل بین المللی
شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی به دلیل فعالیت در جابه‌جایی کالا و مسافر بین کشورها، مشمول قوانین خاص مالیاتی هستند. به طور کلی، مالیات شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی شامل مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات حقوق کارکنان و سایر مالیات‌های تکلیفی می‌شود. بر اساس قوانین مالیاتی کشور، برخی از خدمات مربوط به حمل و نقل بین‌المللی از مالیات بر ارزش افزوده معاف بوده و تنها مالیات بر درآمد برای آنها محاسبه می‌شود.
مالیات شرکت های حمل و نقل چیست؟
در مورد مالیات شرکت‌های حمل و نقل باید گفت که مالیات این شرکت‌ها مبلغی است که دولت از درآمد مشمول مالیات آنها اخذ می‌کند. در واقع دولت به واسطه فراهم کردن شرایط فعالیت این شرکت‌ها در کشور، بخشی از درآمد آنها را به عنوان مالیات دریافت می‌کند. مالیات شرکت‌های حمل و نقل می‌تواند شامل درآمد حاصل از کرایه بار یا مسافر، خدمات جانبی (بیمه بار، عوارض گمرکی، خدمات لجستیکی) و قراردادهای پیمانکاری حمل و نقل باشد. هدف اصلی دولت از در دریافت این مالیات، شفاف‌سازیی فعالیت‌های مالی و تأمین بخشی از منابع مورد نیاز برای اداره کشور است.
نحوه محاسبه مالیات شرکت های حمل و نقل بین المللی در سال ۱۴۰۴
اصلی‌ترین مالیات شرکت‌های حمل و نقل، مالیات بر درآمد آنها است که بر اساس سود خالص سالیانه آنها محاسبه شده و اخذ می‌شود. برای محاسبه این مالیات، ابتدا کل درآمد سالیانه یک شرکت اعم از خارجی یا داخلی محاسبه می‌شود. در مرحله بعد هزینه‌های قابل قبول مالیاتی از کل درآمد کسر می‌شود. عدد باقیمانده به عنوان سود خالص در نظر گرفته می‌شود که نرخ مالیات بر آن اعمال خواهد شد.
درآمد ناخالص – هزینه‌های قابل قبول مالیات = درآمد مشمول مالیات × 25 درصد
نرخ مالیات و ضریب مالیاتی در صنعت حمل و نقل
بر اساس گروه‌بندی مشاغل مالیاتی 1404 نرخ مالیات شرکت‌های حمل و نقل و ضریب مالیاتی آنها به شرح زیر است:
- نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها: ۲۵ درصد از سود خالص شرکت در طول یک سال (طبق ماده ۱۰۵ قانون مالیات‌های مستقیم)
- ضریب مالیاتی: در صورتی که شرکت دفاتر قانونی نداشته باشد یا اسناد آن مردود شود، سازمان امور مالیاتی بر اساس ضرایب تعیین‌شده، مالیات را به صورت علی‌الراس محاسبه می‌کند. این ضریب در شرکت‌های حمل و نقل معمولاً بین ۸ تا ۱5 درصد از درآمد ناخالص در نظر گرفته می‌شود.
- مالیات بر ارزش افزوده: در صورتی که خدمات حمل و نقل مشمول این مالیات شوند، نرخ آن به میزان 9 درصد محاسبه شده و توسط شرکت‌ها از مشتریان به عنوان کارمزد خدمات اخذ می‌شود.
انواع مالیات شرکت های حمل و نقلی
شرکت‌های حمل و نقل که در زمینه جابجایی بار یا مسافر به صورت داخلی و بین‌المللی فعالیت می‌کنند، با چند نوع مالیات روبرو هستند؛ برای شفافسازی تکالیف مالیاتی و اطمینان از انجام صحیح قوانین، بهتر است این شرکت ها حتما از خدمات مشاوره مالیاتی استفاده کنند. از انواع مالیات شرکت‌های حمل و نقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مالیات بر درآمد که به علت حقوقی بودن شرکت‌ها با نرخ ثابت 25 درصد بر سود خالص سالانه اعمال می‌شود
- مالیات بر ارزش افزوده که به صورت دوره‌ای و بر مبنای خدمات بوده و خدمات حمل و نقل هوایی (اعم از بار و مسافر) در هر دو حالت داخلی و بین المللی مشمول مالیات بر ارزش افزوده با نرخ 9 درصد هستند
- مالیات بر حقوق کارکنان که بر اساس جدول مالیات حقوق، از حقوق کارکنان شرکت‌ها کسر و به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود.
- سایر مالیات‌های تکلیفی مانند مالیات بر اجاره دفتر یا قرارداد پیمانکاری و…
معافیت های مالیاتی برای شرکت های حمل و نقل
بر اساس قانون و سقف معافیت مالیاتی 1404 برخی معافیت‌های مالیاتی قانونی برای شرکت‌های فعال در حوزه حمل و نقل در نظر گرفته شده که به شرح زیر است:
- معافیت خدمات حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی (اعم از بار و مسافر) درون شهری، برون شهری و بین المللی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
- معافیت‌های ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم (سرمایه‌گذاری جدید یا نوسازی ناوگان)
- معافیت ۲۰ ساله در مناطق آزاد تجاری برای شرکت‌های مستقر در این مناطق
- معافیت‌های خاص در قراردادهای حمل و نقل ریلی یا هوایی بین‌المللی
انواع قرارداد های شرکت های حمل و نقلی
شرکت‌های حمل و نقل برای ارائه خدمات خود در این حوزه می‌توانند قراردادهای مختلفی را انعقاد کنند که نوع این قراردادها می‌تواند در تعیین میزان مالیات این شرکت‌ها تأثیر داشته باشد. از انواع قراردادها در حوزه مالیات شرکت‌های حمل و نقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرارداد حمل بار داخلی
- قرارداد حمل بار بین‌المللی
- قرارداد حمل مسافر (زمینی، هوایی، دریایی، ریلی)
- قراردادهای پیمانکاری لجستیکی
- قرارداد اجاره یا واگذاری ناوگان
تکالیف مالیاتی شرکت‌های باربری و حمل و نقل
همانطور در مبحث مالیات شرکت‌های حمل و نقل گفته شد، این شرکت‌ها بر اساس قانون دارای یک سری تکالیف مالیاتی هستند که باید آنها را مورد توجه قرار داده و به صورت دقیق و در موعد مقرر انجام دهند. از جمله مهم‌ترین تکالیف مالیاتی شرکت‌های حمل و نقل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ثبت‌نام در سامانه مالیاتی تا حداکثر 4 ماه پس از آغاز فعالیت
- ارسال اظهارنامه مالیاتی سالانه (تا ۳۱ خرداد)
- ارائه صورت معاملات فصلی
- محاسبه و پرداخت مالیات حقوق کارکنان
- پرداخت مالیات بر ارزش افزوده در صورت مشمول بودن
- ثبت و نگهداری از دفاتر قانونی و اسناد مالی
چالش‌های رایج شرکت‌های حمل و نقل در پرداخت مالیات
تعدد تکالیف مالیاتی در شرکت‌های حمل و نقل باعث می‌شود که این شرکت‌ها با برخی چالش‌ها در حوزه پرداخت مالیات مواجه شوند. از مهم‌ترین چالش‌های این شرکت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم ثبت دقیق هزینه‌ها
- محاسبه اشتباه معافیت‌ها
- مشکلات مربوط به تفکیک هزینه‌های عملیاتی و سرمایه‌ای
- جریمه عدم ارسال اظهارنامه ارزش افزوده یا معاملات فصلی
- ناآشنایی با آخرین تغییرات قانونی
اظهارنامه مالیاتی شرکت‌های حمل و نقل
اظهارنامه مالیاتی سندی است که شامل درآمدها، هزینه‌ها و سود و زیان شرکت‌های فعال در حوزه حمل و نقل داخلی یا بین‌المللی در یک سال مالی می‌شود. شرکت‌های فعال در این حوزه باید اظهارنامه یک سال خود را حداکثر تا 31 خرداد ماه سال بعد به همراه مدارک مورد نیاز از جمله صورت‌های مالی، ترازنامه، سود و زیان و دفاتر قانونی به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند. در صورتی که ارسال اظهارنامه با تأخیر انجام شده یا در موعد مقرر انجام نشود، شرکت‌های مشمول جرایم مالیاتی می‌شوند که میزان آن 30 درصد مالیات متعلقه به صورت غیر قابل بخشش است.
سخن پایانی
مالیات در صنعت حمل و نقل داخلی یا خارجی اعم از جابجایی بار یا مسافر، موضوعی حساس و حیاتی به حساب می‌آید. آگاهی از قوانین مربوط به مالیات شرکت‌های حمل و نقل از جمله نرخ‌ها، معافیت‌ها و هزینه‌های قابل قبول مالیاتی می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش بار مالیاتی این شرکت‌ها داشته باشد. به همین دلیل توصیه می‌شود شرکت‌های حمل و نقل برای مدیریت بهتر مالیات از خدمات مشاوران مالیاتی شرکت‌های فعال در این حوزه، مانند شرکت حسابداری ازتا استفاده کنند تا ضمن رعایت قوانین، از جرایم سنگین جلوگیری شود.
سوالات متداول:
1. مالیات شرکت‌های حمل و نقل چگونه محاسبه می‌شود و چه هزینه‌هایی در آن لحاظ می‌گردد؟
بر اساس سود خالص (درآمد کل منهای هزینه‌های قابل قبول) محاسبه شده و هزینه‌هایی مثل سوخت، حقوق کارکنان، بیمه بار و استهلاک قابل کسر هستند.
2. آیا همه شرکت‌های حمل و نقل (مسافری، باربری، هوایی، ریلی) مشمول مالیات هستند؟
بله؛ اما نوع مالیات و میزان معافیت‌ها بسته به نوع فعالیت متفاوت است.
3. معافیت‌های مالیاتی شرکت‌های حمل و نقل بین المللی در سال ۱۴۰۴ شامل چه مواردی است؟
معافیت از مالیات بر ارزش افزوده، معافیت فعالیت در مناطق آزاد و معافیت‌های سرمایه‌گذاری جدید طبق ماده ۱۳۲.
4. اگر شرکت حمل و نقل اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نکند چه جریمه‌ای خواهد داشت؟
۳۰٪ مالیات متعلقه به عنوان جریمه غیرقابل بخشش و همچنین محاسبه مالیات به صورت علی‌الرأس.
5. مالیات بر ارزش افزوده در شرکت‌های حمل و نقل بین المللی چگونه اعمال می‌شود؟
در اغلب موارد معاف هستند به غیر از خدمات حمل و نقل هوایی (اعم از بار و مسافر) در هر دو حالت داخلی و بین المللی که با نرخ 9 درصد محاسبه می‌شود.
6. کدام هزینه‌های عملیاتی در شرکت‌های حمل و نقل به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی پذیرفته می‌شود؟
سوخت، تعمیر و نگهداری ناوگان، حقوق کارکنان، اجاره، بیمه بار، عوارض بندری و فرودگاهی.
7. راهکارهای قانونی برای کاهش مالیات شرکت‌های حمل و نقل چیست؟
ثبت دقیق هزینه‌ها، استفاده از معافیت‌های قانونی، مشاوره با کارشناسان مالیاتی و ارسال به موقع اظهارنامه و صورت معاملات فصلی
بدون دیدگاه