حسابداری و حسابرسی شرکتهای تضامنی امری حیاتی و پیچیده است. این شرکت‌ها، با ساختار مالی و مدیریتی خاص، نیازمند رویکردهای حسابداری دقیق و حسابرسی با دقت بالا هستند. در این مقاله، به بررسی اهمیت حسابرسی در شرکتهای تضامنی، نحوه انجام حسابرسی، انواع حساب‌ها و نقش آنها در ساختار مالی این شرکت‌ها پرداخته میشود. شرکتهای تضامنی با وجود ساختار سهامی متفاوت و وجود چندین شریک، نیازمند رویکردهای خاص حسابداری و مالی هستند.
حسابرسی در اینجا به عنوان یک ابزار برای شناسایی خطاها و نواقص در عملکرد مالی شرکت‌ها و ارائه راه‌حل‌های مناسب برای بهبود فرآیندهای آنها اهمیت دارد. همچنین، انواع مختلف حساب‌ها، از جمله حساب سرمایه شرکا، حساب وام شرکا و حساب برداشت شرکا، نقش مهمی در مدیریت مالی و حسابداری شرکتهای تضامنی دارند.
در نهایت، انجام حسابرسی داخلی و خارجی با توجه به ویژگی‌های خاص این شرکت‌ها، امری ضروری و حیاتی است تا اطمینان از دقت و صحت گزارش‌های مالی و رسیدگی به نیازهای مالی شرکت‌ها فراهم شود.
اهمیت حسابداری شرکت های تضامنی
حسابرسی شرکتهای تضامنی بسیار با اهمیت و حساس است، زیرا میتواند خطاها و نواقص مختلف در عملکرد و فرآیندهای این شرکت‌ها را شناسایی کرده و راه‌حل‌های مناسبی را برای رفع آنها ارائه دهد. تیم حسابرسی با تخصص خود در این زمینه، می‌توانند به شرکتهای تضامنی کمک کنند تا فرآیندهای خود را بهبود دهند و گزارشات مالی و نهایتا، اظهارنامه مالیاتی دقیق تری را ارائه دهند
در حسابداری شرکتهای تضامنی، حسابرسی داخلی و خارجی با شرایط متفاوتی صورت میگیرد. در حسابرسی خارجی علاوه بر ارائه گزارش به مدیران شرکت، حسابرسان خارجی موظف به ارائه گزارشاتی به مسئولین کشوری نیز هستند. بنابراین بحث مالیات شرکت های تضامنی بسیار اهمیت دارد و مالیات این نوع شرکت ها به صورت مالیات مستقیم دریافت میشود.
از آنجایی که خطاها در هر یک از مراحل حسابرسی شرکتهای تضامنی میتواند منجر به خسارت‌های مالی جدی شود، بنابراین استفاده از حسابرسی داخلی ضروری است.
شرکت حسابداری اَزتا با سابقه بیش از ۳۵ سال فعالیت در حوزه خدمات حسابداری و مشاوره مالیاتی میتواند کلیه امور حسابداری و مالیاتی کسب و کار شما را حل و فصل نماید
شرکت تضامنی چیست؟
شرکت های تضامنی از مهمترین انواع شرکت های تجاری محسوب میشوند. شرکت های تضامنی بر مبنای شرکت تضامنی شرکاء پایه گذاری میشود. در شرکت های تضامنی تمامی شرکا نسبت به سود و زیان شرکت مسئول هستند. یعنی شرکا سهم مشخصی ندارند و اگر یکی از شرکا زیان ایجاد کند، کل شرکا موظف به جبران زیان هستند.
حسابرسی شرکتهای تضامنی
همانطور که در ابتدا گفته شد، شرکتهای تضامنی با حضور چندین نفر به عنوان شریک و سرمایه‌گذار تشکیل میشوند. هر شریک دارای یک حساب سرمایه‌گذاری، یک حساب جاری و یک حساب برداشت است.
در صورتی که شرکت نیاز به تامین بودجه داشته باشد، این بودجه از حساب تمامی شرکا به مقدار یکسان کاسته میشود. حتی اگر یکی از شرکا سرمایه کمتری را وارد شرکت کرده باشد، همچنان باید به اندازه سرمایه دیگران هزینه‌های تأمین بودجه را پرداخت کند.
انتخاب یک حسابرس برای یک شرکت تضامنی چالش‌هایی را ایجاد می‌کند. این حسابرس باید دارای مهارت‌های لازم در زمینه حسابرسی باشد و قادر به بررسی جامع گزارشات مالی شرکت در مدت زمان کوتاهی باشد. حسابداری و حسابرسی شرکت های تضامنی در صورتی که به درستی انجام نشود ممکن است موجب جرائم مالیاتی سنگین شود. مشاوران مالیاتی شرکت حسابداری ازتا با سال ها تجربه همکاری در بزرگترین صنایع بین المللی امروزه آماده اند تا به کلیه شرکت های بزرگ و کوچک برای رفع چالش های مالیاتی یاری برسانند.
انواع حساب‌ها در شرکتهای تضامنی
در شرکت های تضامنی، علاوه بر حساب سرمایه شرکا، انواع مختلفی از حساب‌ها وجود دارد که برای انجام عملیات مختلف استفاده میشوند. یکی از دلایل اصلی ایجاد این حساب‌ها، محدودیت قانونی در تغییرات ادواری در حساب اصلی سرمایه شرکا است.
هرگونه تغییر در سرمایه شرکتهای تضامنی باید به طور مشخص در اساسنامه ثبت شده و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه صورت گیرد.
بنابراین، عملیات مالی و مالیاتی در این شرکت‌ها در حساب‌های سرمایه شرکا، وام شرکا، برداشت شرکا و جاری شرکا انجام میشود. در این حساب‌ها، جزئیات مالی و مالیاتی مرتبط با هر شریک به‌طور دقیق ثبت میشود و هر گونه تغییر در این حساب‌ها به راحتی از طریق حسابرسی داخلی قابل تشخیص است. برای ثبت اسناد جاری روزمره از حساب های زیر استفاده میشود:
حساب وام شرکا
یکی از حساب‌های اصلی در شرکتهای تضامنی، حساب سرمایه شرکا است که به منظور ثبت سرمایه مالی شرکاها استفاده میشود. برای ثبت این حساب، دو روش متداول وجود دارد که به شرح زیر است.
روش سرمایه ثابت
در این روش، مبلغ سرمایه شرکا بر اساس مقداری که در اساسنامه شرکت تضامنی ذکر شده است، در حسابداری شرکتهای تضامنی ثبت میشود. این روش بیشترین استفاده را در کشور ایران دارد؛ زیرا بر اساس قوانین تجارت، تغییرات در سرمایه شرکا به صورت قانونی ممنوع است و هرگونه تغییر در این زمینه باید با تایید و ثبت در اداره ثبت قانونی گردد.
حساب سرمایه شرکا در این روش با یک مبلغ مشخص و ثابت در دفاتر حسابداری ثبت میشود و تغییرات متعلق به برداشت شرکا و تأثیرات سود و زیان در سایر حساب‌ها نیز در حساب‌های مرتبط دیگر ثبت میشود.
روش سرمایه متغیر
در این روش، سرمایه شرکا با مقدار ثبت شده در اساسنامه شرکت یکسان نیست. در این حساب، همه عملیات مالی شرکا مانند برداشت، سود و زیان، سهم شرکا از ضرر و سود و حقوق شرکا به عنوان بدهکار در نظر گرفته میشود. در کشور ایران، شرکت های تضامنی جزو اشخاص حقوقی هستند و اشخاص حقوقی موظف به ارائه دفاتر قانونی هستند. بنابراین، این روش در کشور ایران انجام نمیشود.
حساب اندوخته عمومی
در حسابداری شرکت های تضامنی، به صورت سالانه باید قسمتی از سود جاری به حساب اندوخته عمومی منتقل شود. این انتقال باعث بدهی حساب تقسیم سود و بستانکاری حساب اندوخته عمومی میشود. واضح است که در صورت ورود یا خروج شرکا، آنها باید از این حساب بهره‌مند شوند.
حساب وام شرکا
هنگامی که شرکت با مشکلات مالی مواجه میشود و نیاز به تامین نقدینگی دارد، میتواند از طریق شرکا این کمبود را پوشش دهد. به این صورت که شرکا به شرکت وام می‌دهند و این وام در حساب پرداختنی شریک ثبت میشود. بدهی شرکت به شرکا به عنوان یکی از دارایی‌ها و بدهی‌های شرکت در ترازنامه منعکس میشود.
حساب برداشت شرکا
حساب برداشت شرکا جهت ثبت برداشت‌های نقدی شرکا در طول یک دوره مالی، که در حساب‌های موقت استفاده میشود، افتتاح میشود. به طور دقیق، هر یک از شرکا یک حساب جاری نقدی یا غیر نقدی مجزا دارند که در پایان سال مالی بسته میشود و مانده آن به حساب جاری هر شریک منتقل میشود.
حساب جاری شرکا
وقتی ممنوعیت‌هایی برای ثبت تغییرات در حساب سرمایه وجود داشته باشد، تمام فعالیت‌های جاری شرکا در حساب‌های جداگانه ثبت میشود. این حساب به منظور محافظت سرمایه شرکا شکل میگیرد. این حساب‌ها از نوع حساب‌های دائمی هستند که در بخش راست ترازنامه نمایش داده میشوند.
با توجه به این که تمامی تعاملات مالی صورت گرفته در این حساب ثبت میشود، مانده حساب جاری شرکا میتواند در شرایط متفاوت، هم ماهیت بدهکار و هم ماهیت بستانکار داشته باشد و خلاف ماهیت نیست.
مراحل حسابداری شرکت های تضامنی
مراحل حسابداری شرکتهای تضامنی شامل چند مرحله مهم است که برای مدیریت مالی بهینه و تأمین انطباق با مقررات مالی و قانونی ضروری است. در ادامه به بررسی این مراحل می‌پردازیم.
- ثبت اطلاعات مالی:
این مرحله شامل ثبت تمامی تراکنش‌های مالی شرکتهای تضامنی می‌باشد. این تراکنش‌ها شامل دریافت و پرداخت وجوه، خرید و فروش کالا یا خدمات، اعطای وام‌ها و هرگونه تراکنش مالی دیگری است.
- کنترل داخلی:
در این مرحله، سیستم‌ها و روش‌های کنترل داخلی بررسی میشوند تا اطمینان حاصل شود که فرآیندهای مالی به درستی انجام شده و خطرات مالی کاهش یافته باشند.
- تهیه گزارشات مالی:
پس از ثبت تمامی اطلاعات مالی و انجام کنترل‌های داخلی، گزارشات مالی از جمله ترازنامه، صورت سود و زیان، و گزارش جریان وجوه نقد تهیه میشود.
- حسابرسی:
در این مرحله، حسابرسان داخلی و خارجی، صحت و صداقت گزارشات مالی را بررسی کرده و اطمینان حاصل می‌کنند که فرآیندهای حسابداری به درستی انجام شده و تمامی اطلاعات مالی درست و کامل است.
- پایان دوره مالی:
در پایان هر دوره مالی، تمامی اطلاعات مالی جمع‌آوری شده و به تحلیل‌های مالی و ارزیابی عملکرد شرکت مورد بررسی قرار میگیرد.
- تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی مالی:
بر اساس گزارشات مالی و تحلیل‌های انجام شده، تصمیمات مالی مهمی گرفته میشود و برنامه‌ریزی برای دوره‌های آتی انجام میشود.
این مراحل، به شرکتهای تضامنی کمک می‌کنند تا بهبود فرآیندهای مالی خود را ایجاد کرده و اطمینان حاصل کنند که عملکرد مالی شرکت به بهترین شکل ممکن انجام شده است.
شرکا در شرکتهای تضامنی
اشخاصی که قبل از تأسیس این نوع سازمان اساسنامه و شرکت‌نامه را امضا کرده‌اند به عنوان شرکا شناخته میشوند. اما اگر بعد از تأسیس شرکتهای تضامنی وارد این موسسات شوند، طبق ماده ۱۲ قانون تجارت این حق را دارند که آن را امضا نمایند و منع قانونی نیز برای آنها وجود نخواهد داشت. تعداد شرکا حداقل باید دو نفر باشد.
در شرکتهای تضامنی سود و زیان چگونه محاسبه میشود؟
بنابر ماده ۱۱۲ قانون تجارت، اگر توافقی درباره تقسیم سود بین شرکا وجود نداشته باشد، هر شریک بر اساس سرمایه و سهم در شرکت، در صورت حساب سود و زیان شرکت مشارکت دارد. برای تقسیم عادلانه سود در این شرکت‌ها، روش‌های مختلفی وجود دارد، از جمله:
تقسیم سود به نسبت ثابت
تعیین یک نسبت ثابت برای هر شریک، بدون در نظر گرفتن سرمایه و تخصص آنها روشی ساده برای تقسیم سود و زیان است که البته تمامی شرکا میبایست بر روی آن توافق داشته باشند. این روش مناسب است زمانی که اهمیت تخصص و سرمایه‌گذاری شرکا برای شرکت یکسان باشد. این نسبت میتواند برای تمامی شرکا یکسان باشد یا برای هر شریک به‌صورت متفاوت تعیین شود.
تقسیم سود به نسبت سرمایه هر شریک
در برخی حالات، درآمد شرکت به طور مستقیم به میزان سرمایه‌گذاری‌ها بستگی دارد. در چنین شرایطی در حسابرسی شرکتهای تضامنی، تقسیم سود و زیان به نسبت سرمایه‌گذاری اعضا انجام میشود. زمانی که مبنای تقسیم سود و زیان سرمایه شرکا باشد، لازم است مشخص شود که سرمایه‌گذاری در کدام مرحله از دوره مالی انجام شده است.
اگر این سرمایه‌گذاری به‌صورت تدریجی یا در میانه دوره مالی انجام شده باشد، مبنای تقسیم سود و زیان متوسط میزان سرمایه در طول دوره خواهد بود.
تقسیم سود بر اساس پاداش و تقسیم باقی‌مانده به نسبت ثابت
سرمایه‌گذران می‌توانند توافق کنند که درصدی از سود را به شرکایی که مسئولیتی در شرکت برعهده دارند به‌عنوان حق‌الزحمه بدهند و باقی‌مانده سود را بین دیگر سرمایه‌گذاران به نسبت معین تقسیم کنند.
تقسیم سود بر اساس بهره سرمایه
گاهی شرکا توافق می‌کنند که مبلغی به مانده‌حساب سرمایه به عنوان سود واریز شود تا میزان سود سرمایه‌ای احتساب شود. همچنین شرکا می‌خواهند بدانند که اگر از این سرمایه در سایر زمینه‌ها استفاده می‌کردند، میزان سود بیشتر یا کمتری کسب می‌کردند. در این نوع تقسیم سود زمان ورود سرمایه و نحوه ورود سرمایه (تدریجی یا کلی) بسیار اهمیت دارد. مثلا اگر یکی از شرکا در اواخر دوره مالی سرمایه را تزریق کرده باشد سهعم او با فردی که از ابتدای دوره مالی، سرمایه را تزریق کرده اسیت متفاوت است.
ورود شریک جدید در شرکتهای تضامنی
ورود شریک جدید در شرکتهای تضامنیورود شریک جدید به شرکت تضامنی به معنی اتمام قراردادها و فعالیت شرکت است و تشکیل یک شرکت تضامنی جدید به حساب می‌آید، اما از منظر حسابداری شرکتهای تضامنی فرض میشود که موسسه به فعالیت خود ادامه داده و تنها تغییراتی در ساختار حقوق صاحبان سرمایه ایجاد میشود. برای اینکار باید همه شرکا رضایت داشته باشند تا هر یک شرکا بتواند سهم خود را به شخص دیگری واگذار کند.
این نکته مهم است که شخص جدید وارد شرکت شده، مسئولیت تمامی بدهی‌ها شرکت را نیز بر عهده خواهد داشت؛ بدون توجه به این که این بدهی‌ها قبل یا بعد از ورود او به شرکت ایجاد شده باشند.
در صورتی که توافق در این باره میان شرکا وجود نداشته باشد، اعمال یک چنین تصمیمی در مقابل شخص سوم به‌صورت غیرمعتبر تلقی میشود. شخص جدید میتواند به یکی از دو شیوه زیر وارد شرکت شود:
سرمایه‌گذاری مستقیم در شرکت
گاهی برای افزایش شرکت، شرکا می‌توانند شریک جدید را با دارایی وجه نقد به دو صورت بدون تجدید ارزیابی دارایی‌ها و بدهی و با تجدید ارزیابی دارایی‌ها و بدهی‌ها به شرکت وارد کنند.
خرید بخش یا تمام سهم شرکای قدیمی
در این روش هیچگونه تغییری در دارایی‌ها و بدهی‌ها و حسابرسی شرکتهای تضامنی ایجاد نمیشود. در واقع، این عمل تنها باعث تغییر در ساختار سرمایه شرکا میشود و یک معامله شخصی است. در این حالت، حساب سرمایه شریکی که سهم الشرکه خود را فروخته است بدهکار و حساب سرمایه شریک جدید بستانکار میشود.
سوال‌های متداول
نام شرکتهای تضامنی چگونه انتخاب میشود؟
این شرکت‌ها از اسامی خاصی استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده نوع شرکت آنها است. بنابراین حتماً نام یک یا تمامی شرکا یا حتی دو شرکا ذکر شود که نشان‌دهنده وجود شراکت در این سازمان است. توجه داشته باشید که برخی از شرکتهای تضامنی با نام‌هایی مانند “شرکا” یا “برادران” ثبت میشوند. این نشان‌دهنده قانونی بودن این نوع شرکت‌هاست.
شرکا شرکتهای تضامنی چه کسانی هستند؟
به حداقل دو شخص حقیقی که قرار دادی را برای تاسیس شرکت و سرمایه‌گذاری جهت منفعت مالی امضا می‌کنند، شرکا شرکت تضمینی می‌گویند.
بدون دیدگاه