حق جذب یکی از مؤلفه‌های کلیدی در نظام پرداخت حقوق و مزایای کارمندان است که به منظور ترغیب، حفظ و جبران کمبود حقوق پایه برای نیروی‌های متخصص و کارمندان با مهارت‌های خاص پرداخت می‌شود. این مبلغ به‌طور معمول به حقوق پایه افزوده می‌شود و با توجه به عوامل مختلفی از جمله سابقه کاری، تخصص و نیاز شرکت به مهارت‌های خاص، تعیین می‌گردد.
حق جذب به عنوان بخشی از مزایای ثابت و مستمر کارمندان در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر محاسبات بیمه و مالیات داشته باشد. در این مقاله بررسی می‌کنیم حق جذب چیست؟ و چگونه محاسبه می‌شود. با ازتا همراه باشید.
حق جذب
حق جذب چیست؟ این سوالی است که با خواندن این بخش می‌توان به آن پی برد. حق جذب به عنوان مبلغی است که برای ترغیب، حفظ و جبران کمبود حقوق پایه کارمندان و نیروی‌های متخصص به حقوق آن‌ها افزوده می‌شود و جزئی از مزایای ثابت و مستمر آن‌ها به شمار می‌آید. این مبلغ، که به پایه حقوق کارمند اضافه می‌گردد، با توجه به سابقه کاری، همخوانی مدرک تحصیلی با شغل، و تأیید مدیر مربوطه پرداخت می‌شود.
در صورتی که برای یک نیروی متخصص تقاضای زیادی در بازار کار وجود داشته باشد و شرکت‌های متعددی خواهان استخدام او باشند، کارفرما با پرداخت حق جذب بالاتر سعی می‌کند کارمند خود را حفظ کند. میزان این حق جذب بر اساس توافق میان کارمند و کارفرما تعیین می‌شود و زمانی پرداخت می‌گردد که نیروی متخصص کمیاب باشد یا شرکت به تخصص وی نیاز حیاتی داشته باشد. این مبلغ همچنین در جذب نیروی کار متخصص برای مناطق محروم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محاسبه حق جذب
حق جذب کارمندان در کارگاه‌هایی که مشاغل آن‌ها طبقه‌بندی شده‌اند با کارگاه‌هایی که چنین طرحی ندارند به شکل متفاوتی محاسبه می‌شود.
کارگاه‌هایی با مشاغل طبقه‌بندی‌شده:
همان‌طور که اشاره شد، یکی از معیارهای اصلی برای دریافت حق جذب، شایستگی و مهارت کارمند است. در این نوع کارگاه‌ها، به منظور تشخیص میزان تخصص، پست سازمانی، سختی کار و دیگر عوامل، امتیازاتی به کارمند اعطا می‌شود که به آن امتیاز حق جذب یا گرید شغلی گفته می‌شود و به‌عنوان بخشی از حقوق پایه به او پرداخت می‌گردد.
کارگاه‌های فاقد طبقه‌بندی شغلی:
در این کارگاه‌ها، حق جذب کارمندان به‌عنوان بخشی از مزایای ثابت شغلی به کارمندان تعلق می‌گیرد. مزایای ثابت شامل مبالغی است که برای جبران حقوق مربوط به ساعات کاری عادی به کارمند پرداخت می‌شود و برای دریافت آن نیازی به اضافه‌کاری نیست. به عبارت دیگر، در این کارگاه‌ها، حق جذب با توجه به نوع شغل هر کارمند به او پرداخت می‌شود و کاملاً تخصصی است.
این نحوه محاسبه حق جذب براساس تبصره‌های ماده 36 انجام شده است. طبق ماده ۳۶ قانون کار، مزد ثابت شامل مجموع مزد شغل و مزایای ثابت مرتبط با شغل است.
تبصره ۱ ماده ۳۶:
این تبصره توضیح می‌دهد که در کارگاه‌هایی که فاقد طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند، مزایای ثابت پرداختی به کارگر شامل مزایایی می‌شود که بر اساس ماهیت شغل یا محیط کار به‌منظور ترمیم حقوق در ساعات کاری عادی مانند مزایای سختی کار، سرپرستی و فوق‌العاده شغل پرداخت می‌شود،
تبصره ۲ ماده ۳۶:
این تبصره بیان می‌کند که در کارگاه‌هایی که طرح طبقه‌بندی مشاغل اجرایی شده، مزد گروه و پایه به عنوان مزد مبنا محاسبه می‌شود.
تبصره ۳ ماده ۳۶:
این تبصره اشاره دارد که مزایای رفاهی و انگیزشی مانند کمک‌هزینه مسکن، خواربار، حق عائله‌مندی، پاداش تولید و سود سالانه، بخشی از مزد ثابت یا مبنا به شمار نمی‌آیند.
انواع حق جذب
انواع حق جذب چیست؟ در جواب این پرسش باید بگوییم، حق جذب به دو دسته تقسیم می‌شود و به شیوه‌های متفاوتی پرداخت می‌گردد.
فوق‌العاده جذب بر اساس موقعیت سازمانی
این نوع حق جذب کارمندان با توجه به جایگاه و نقش سازمانی کارمند محاسبه و پرداخت می‌شود. این مبلغ به ازای وظایفی که فرد در چارچوب سمت سازمانی خود انجام می‌دهد، به او تعلق می‌گیرد. معیارهای عملکردی مانند نحوه تعامل با مشتریان، پاسخگویی به مدیران، سرعت عمل و دقت در انجام وظایف نقش کلیدی در تعیین این مبلغ دارند.
فوق‌العاده جذب بر اساس شایستگی فردی
در این نوع حق جذب، میزان پرداخت بر اساس توانایی‌ها و شایستگی‌های شخصی کارمند مشخص می‌شود. عواملی نظیر تخصص حرفه‌ای، مدارک تحصیلی، میزان تجربه، دوره‌های آموزشی گذرانده‌شده، و رضایت مدیران از عملکرد کارمند در تعیین این حق جذب نقش دارند.
ثبت حق جذب در پست سازمانی
این نوع حق جذب بر اساس عملکرد و وظایف کارمند به او تعلق می‌گیرد. اگر کارمند بتواند به‌طور مؤثر به نیازهای مشتریان پاسخ دهد، سطوح ارتباطات سازمانی بالا، ریسک پذیری، حساسیت شغلی و مهارت کافی در استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی داشته باشد، به او برای موقعیت شغلی خود امتیازاتی داده می‌شود که به عنوان حق جذب شناخته می‌شود.
ثبت حق جذب در فیش حقوقی
ثبت حق جذب در فیش حقوقی کارگران از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا این مبلغ تأثیر مستقیمی بر محاسبات مزایا و کسورات مانند اضافه‌کاری، پاداش، بیمه و مالیات دارد. مطابق قانون کار، تمامی جزئیات حقوقی کارگران، از جمله حق جذب، باید به‌صورت شفاف در فیش حقوقی ثبت شود. این امر نه‌تنها از لحاظ قانونی الزامی است، بلکه به کارمندان کمک می‌کند تا به‌وضوح از جزئیات حقوق و مزایای خود آگاه شوند.
در برخی کارگاه‌ها، حق جذب به‌صورت جداگانه از حقوق پایه پرداخت می‌شود، اما این روش نادرست است، زیرا باعث می‌شود حق جذب در محاسباتی نظیر اضافه‌کاری و سنوات لحاظ نشود و همچنین محاسبه بیمه و مالیات مربوطه به‌درستی انجام نگیرد. ثبت دقیق حق جذب در فیش حقوقی نه‌تنها حقوق کارکنان را حفظ می‌کند، بلکه به شفافیت و تطابق با الزامات قانونی کمک می‌نماید. حق جذب کارمندان باید به درستی در فیش حقوقی ثبت شود تا در خدمات حسابرسی مشکلی به وجود نیاید.
آیا حق جذب مشمول بیمه و مالیات است؟
حق جذب به عنوان بخشی از حقوق و درآمد کارگران در نظر گرفته می‌شود و مشمول پرداخت بیمه و مالیات است. از این رو، کارفرما ملزم است این مبلغ را در فیش حقوقی ماهانه کارگران ثبت کرده، بیمه و مالیات آن را محاسبه کند و سهم مربوطه را از حقوق کارگر کسر کرده و به سازمان تأمین اجتماعی و اداره مالیات بپردازد.
این الزام شامل تمام کارگاه‌ها، چه آن‌هایی که دارای طرح طبقه‌بندی مشاغل هستند و چه آن‌هایی که چنین طرحی ندارند. اگر به دنبال اطلاعات بیشتر در مورد مالیات حقوق خود هستید، مقاله گروه بندی مشاغل مالیاتی ۱۴۰۳ را مطالعه کنید.
با اضافه شدن حق جذب به بیمه، از یک سو مبلغ بیمه پرداختی توسط کارگر و کارفرما افزایش می‌یابد و از سوی دیگر میانگین حق بیمه کارگر نیز افزایش پیدا می‌کند که در نهایت به بالاتر رفتن مبلغ مستمری بازنشستگی، بیکاری و ازکارافتادگی او منجر خواهد شد. به عبارت دیگر، افزودن حق جذب به محاسبات بیمه‌ای، تضمینی برای دریافت این مبلغ توسط کارگر و افزایش حقوق او است.
همچنین، ثبت حق جذب کارمندان در محاسبات بیمه‌ای می‌تواند منجر به افزایش درآمد کارفرما شده و در نتیجه به بهبود شرایط حقوق و دستمزد کارگران نیز کمک کند.
مزایا و معایب حق جذب در فیش حقوقی
مزایا و معایب حق جذب چیست؟ برای پاسخ به این پرسش این بخش از مقاله را مطالعه کنید. در صورتی که حق گرید در فیش حقوقی کارگر ثبت شود، میزان پرداختی بیمه و مالیات توسط هر دو طرف، یعنی کارگر و کارفرما، افزایش خواهد یافت. این اقدام به نوبه خود موجب بالاتر رفتن میانگین حق بیمه کارگر شده و در نتیجه به افزایش مستمری بازنشستگی، مزایای ازکارافتادگی و حقوق بیکاری او منجر می‌گردد. ثبت حق جذب در فیش حقوقی 1403 به نوعی تضمین می‌کند که این مبلغ به‌طور کامل به کارگر پرداخت شده و دستمزد وی نیز افزایش پیدا می‌کند.
حق جذب در انواع قراردادهای کاری چگونه است؟
کارفرما ملزم به پرداخت حق گرید به کارگران نیست، اما در صورتی که بین کارفرما و کارگر توافقی در خصوص پرداخت حق جذب صورت گیرد، می‌توان این موضوع را در قرارداد قید کرد. در قراردادهای موقت حتی اگر کارفرما در ابتدای قرارداد حق جذب را تعیین و به کارگر پرداخت کند، پس از پایان قرارداد، کارفرما الزامی به ادامه پرداخت این مبلغ ندارد و در قرارداد جدید می‌تواند حقوق و مزایای متفاوتی را بر اساس توافق با کارگر در نظر بگیرد. با این حال، در قراردادهای دائمی که سمت شغلی کارگر تغییری نکرده باشد، کارفرما حق حذف یا کاهش حق جذب را ندارد.
هرگونه افزایش در این مبلغ نیز باید به‌صورت توافقی میان کارگر و کارفرما انجام شود. بد نیست برای ثبت حق جذب در قراردادها کارمندان از شرکت‌های حسابداری مانند ازتا کمک بگیرید. این شرکت‌های حسابداری علاوه‌بر این می‌توانند به شما مشاوره مالیاتی بدهند.
نتیجه گیری
در این مطلب بررسی شد حق جذب چیست؟ ثبت حق جذب کارمندان در فیش حقوقی به شفافیت حقوق و مزایا و رعایت قوانین کار کمک می‌کند. این مبلغ نه‌تنها بر افزایش حقوق و مزایای کارگران تأثیر دارد، بلکه محاسبات بیمه و مالیات را نیز شامل می‌شود و در نهایت به بهبود مستمری بازنشستگی و مزایای دیگر منجر می‌گردد. بد نیست برای محاسبه مالیات خود جدول مالیات حقوق ۱۴۰۳ را بررسی کنید.
سوالات متداول
-
آیا پرداخت حق جذب اجباری است؟
پرداخت حق جذب کارمندان برای کارفرما الزامی نیست و تنها در شرایطی که نیاز به جذب نیروی متخصص وجود داشته باشد و تعداد نیروی کار محدود باشد، این مبلغ را پرداخت می‌کند.
-
مبلغ حق جذب چقدر است؟
مبلغ حق جذب بین کارفرما و کارگر بر اساس توافق طرفین تعیین می‌شود و هیچ مبلغ ثابتی برای آن در نظر گرفته نشده است.
-
آیا حق جذب مشمول بیمه و مالیات می‌شود؟
بله. فوق‌العاده بخشی از حقوق کارگران است و شامل بیمه و مالیات می‌شود، لذا کارفرما باید آن را در فیش حقوقی ثبت و مالیات و بیمه را کسر کند.
-
آیا حق جذب در سنوات محاسبه می‌شود؟
بله، حق جذب در سنوات محاسبه می‌شود و باید به‌صورت شفاف در فیش حقوقی ثبت شود تا در محاسباتی مانند سنوات، اضافه‌کاری، بیمه و مالیات لحاظ گردد.
-
اگر قرارداد موقت باشد، بعد از اتمام آن کارفرما موظف است همچنان حق جذب به کارگر پرداخت کند؟
پس از پایان قرارداد موقت، کارفرما این اختیار را دارد که قرارداد جدیدی با کارگر تنظیم کند که در آن حق جذب لحاظ نشده باشد. بنابراین، پرداخت حق جذب در قراردادهای موقت به تصمیم کارفرما بستگی دارد و در قرارداد جدید می‌تواند حذف یا تغییر داده شود.
بدون دیدگاه