یکی از مهم‌ترین منابع درآمد دولت، اخذ مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی است. با توجه به اینکه دولت درآمدهای حاصل از مالیات را صف افزایش و بهبود کیفیت زیرساخت‌های کشور می‌کند، به همین دلیل تأکید ویژه‌ای بر وصول حداکثری آن دارد. با توجه به شرایط اقتصادی و زندگی درصدی از مؤدیان ممکن است توانایی مالی برای پرداخت مالیات تعیین شده نداشته باشند. این مؤدیان میتوانند از راهکارهای در نظر گرفته شده در قوانین مالیاتی مانند تقسیط مالیات عملکرد استفاده کنند.
در واقع مؤدیان از طریق تقسیط بدهی مالیاتی میتوانند مبلغ مالیات تعیین شده را در چند مرحله پرداخت کرده و مشمول جرایم سامانه مؤدیان مالیاتی نشوند. با توجه به اهمیت این موضوع در ادامه با شرایط و قوانین تقسیط مالیات بر عملکرد آشنا می‌شویم.
تقسیط بدهی مالیاتی چیست؟
منظور از تقسیط مالیات عملکرد یا بدهی مالیاتی این است که اشخاص حقیقی یا حقوقی میتوانند مالیات تعیین شده بر اساس مدارک و مستندات ارائه شده به سازمان امور مالیاتی را به جای پرداخت به صورت یکجا، به صورت اقساطی و در چند مرحله در یک زمان مشخص پرداخت نمایند. در واقع مؤدیان پس از تسلیم اظهارنامه در سامانه مؤدیان و پایانه فروشگاهی و تعیین مبلغ مالیات، در صورتی که توان پرداخت مبلغ تعیین شده را به صورت یکجا نداشته باشند، میتوانند برای تقسیط بدهی اقدام کرده و مبلغ را در چند مرحله با سازمان امور مالیاتی تسویه نمایند.
پرداخت قسطی مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی
همانطور که مطلع هستید در نظام مالیاتی کشور اشخاص به دو نوع حقیقی و حقوقی تقسیم‌بندی می‌شوند. روند اخذ مالیات از اشخاص حقیقی و حقوقی خیلی متفاوت نیست. با توجه به شرایط اقتصادی کشور ممکن است درصدی از مؤدیان توان پرداخت مالیات تعیین شده را به صورت یکجا نداشته باشند.
اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند در این شرایط برای تقسیط مالیات عملکرد خود درخواست دهند. در صورتی که با درخواست تقسیط بدهی مالیاتی موافقت شود، اشخاص حقیقی و حقوقی باید 30% از مبلغ مالیات تعیین شده را به عنوان پیش قسط پرداخت کرده و مابقی آن را به صورت اقساطی و در چند مرحله پرداخت نمایند.
بر اساس ماده 167 قانون مالیات‌های مستقیم، مؤدیان مالیاتی که قادر به پرداخت بدهی مالیاتی خود اعم از اصل و جریمه به طور یکجا نیستند از تاریخ ابلاغ مالیات قطعی، میتوانند بدهی خود را حداکثر به مدت سه سال تقسیط کنند. در صورتی که مؤدیان پس از آخرین مهلت ارسال اظهارنامه درخواست دهند، با درخواست موافقت می‌شود اما حداکثر زمان قسط‌بندی بدهی مالیاتی کاهش پیدا می‌کند. به طور کلی مؤدیان تا زمان ارسال اظهارنامه سال بعد فرصت دارند که مالیات تعیین شده را پرداخت نمایند.
همچنین مودیان میتوانند هم به صورت چکی پرداخت کنند و هم از اداره مالیات درخواست صدور قبض پرداخت کنند.
حداقل و حداکثر تقسیط بدهی مالیاتی
بر اساس بند 10 بخشنامه تفویض اختیار تقسیط بدهی و بخشودگی جرایم قابل بخشش موضوع قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده، در صورتی که مؤدیان درخواست خود برای تقسیط مالیات عملکرد را تا یک سال پس از تاریخ اتمام مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی یا سررسید پرداخت مالیات سال یا دوره مربوطه ارائه نمایند، برای مالیات های مستقیم 3 سال و برای مالیات ارزش افزوده 9 ماه به عنوان حداکثر زمان تقسیط بدهی در نظر گرفته می‌شود.
در صورتی که مؤدی پس از پایان مهلت یک ساله برای تقسیط بدهی مالیاتی خود اقدام کند، به ازای هر ماه تأخیر برای ارائه درخواست، یک ماه از حداکثر زمان تقسیط کسر شده تا این زمان برای مالیات‌های مستقیم به یک سال و برای مالیات بر ارزش افزوده به 6 ماه برسد. بر اساس قانون این امکان برای اصناف و مشاغل وجود دارد که مالیات مقطوع خود را در 15 قسط پرداخت نمایند.
نمونه فرم تقسیط بدهی مالیاتی
مؤدیان با به صورت مستقیم یا از طریق شرکت حسابداری ارائه دهنده خدمات مالیاتی برای تقسیط مالیات عملکرد درخواست ارائه میدهند، این درخواست توسط ممیز مالیاتی مورد بررسی قرار گرفته و در صورتی که دلایل و مدارک ارائه شده کافی باشند، موافقت خود را با تقسیط بدهی مالیاتی در فرم مخصوص اعلام می‌کند.
این فرم پس از اینکه توسط رئیس اداره مالیاتی مورد تأیید قرار گرفت به مؤدی ابلاغ می‌شود تا بر اساس اطلاعات درج شده در داخل فرم، نسبت به پرداخت مالیات خود به صورت اقساطی اقدام کند. در زیر نمونه فرم تقسیط مالیات وجود دارد که می‌توانید آن را دانلود کرده و مشاهده کنید.
نمونه نامه درخواست تقسیط مالیات
سرکار خانم و یا جناب آقای ………… ریاست اداره مالیات
با سلام و احترام
به استحضار می رساند اینجانب …………، به کد اقتصادی …………، بر اساس برگ تشخیص مالیاتی قطعی شماره …………، موظف به پرداخت مبلغ ………… ریال، از بابت مالیات عملکرد سال ………… شده‌ام. اما، با توجه به وضعیت نامطلوب اقتصادی، هزینه‌های بالای زندگی و عدم فعالیت در ماه‌های گذشته، خواهشمند است با درخواست اینجانب، مبنی بر تقسیط مالیات فوق، موافقت نمایید.
با تشکر
در بالا نمونه متن نامه درخواست تقسیط مالیات عملکرد را مشاهده کردید؛ مؤدی در پیوست این نامه باید مدارک و مستندات اثبات کننده عدم توانایی در پرداخت مالیات به صورت یکجا را ارائه نماید. در صورتی که نامه و مدارک پیوست بررسی شده و مورد موافقت قرار گیرد یک فرم در اختیار مؤدی قرار گرفته که باید پر شده و به ممیز مالیاتی ارائه شود. با توجه به اهمیت این نامه و مستندات پیوست در خصوص موافقت با درخواست تقسیط، توصیه می‌شود که مؤدیان از خدمات مشاوره مالیاتی در این خصوص بهره گیرند.
پرداخت قسطی بدهی مالیات ارزش افزوده
مالیات ارزش افزوده مالیاتی است که به صورت غیر مستقیم به کالاها و خدمات تعلق می‌گیرد و مصرف کننده نهایی آن را پرداخت می‌کند. امکان تقسیط مالیات ارزش افزوده نیز وجود دارد و بر اساس بند 10 بخشنامه تفویض اختیار تقسیط بدهی و بخشودگی جرایم قابل بخشش موضوع قانون مالیات های مستقیم و قانون مالیات بر ارزش افزوده در صورتی که مؤدیان در مدت زمان یک سال از اتمام مهلت ثبت اظهارنامه مالیاتی یا پرداخت مالیات، برای تقسیط اقدام کنندد میتوانند بدهی خود را در اقساط 9 ماهه پرداخت نمایند.
در صورتی که پس از ثبت انواع صورتحساب در سامانه مؤدیان و پس از اتمام مهلت یک ساله ثبت اظهارنامه یا پرداخت مالیات، مؤدیان نسبت به تقسیط مالیات ارزش افزوده درخواست دهند، به ازای هر ماه تأخیر یک ماه از مهلت 9 ماهه کسر شده تا این مدت به حداکثر 6 ماه تقلیل پیدا کند.
روش های مختلف استعلام بدهی مالیاتی
افرادی که قصد دارند نسب به تقسیط مالیات عملکرد خود اقدام نمایند، در قدم اول باید از بدهی مالیاتی خود اطلاع پیدا کنند. برای استعلام بدهی مالیاتی روش‌های مختلفی وجود دارد که مؤدیان با استفاده از آن‌ها میتوانند از میزان بدهی خود مطلع شوند. به همین منظور در ادامه با اصلی‌ترین روش‌های استعلام بدهی مالیاتی آشنا می‌شویم.
استعلام از طریق شناسه ملی
شناسه ملی کد مخصوصی است که متعلق به شرکت‌ها و بنگاه‌های تجاری بوده و نشان دهنده هویت واقعی آن‌ها در مراجع مختلف است. این امکان وجود دارد که هر شرکت یا بنگاه تجاری دارای بدهی مالیاتی از گذشته بوده یا به دلایل مختلف جریمه شده باشد؛ در این شرایط مدیران یا صاحبان شرکت‌ها و بنگاه‌ها میتوانند با استفاده از شناسه ملی برای استعلام بدهی مالیاتی خود اقدام نمایند. برای این کار اشخاص باید وارد سامانه استعلام مالیاتی شده و با استفاده از سیم‌کارت شخصی که با کد ملی مدیر یا مالک شرکت مطابقت دارد، پس از وارد کردن اطلاعاتی مانند کد ملی، شماره همراه و تاریخ تولد نسبت به مشاهده بدهی مالیاتی اقدام نمایند.
استعلام از طریق کد ملی
کلیه اشخاص حقیقی به عنوان صاحب یا مدیر کسب و کار، کارمند و… میتوانند برای استعلام بدهی مالیاتی خود از کد ملی استفاده کنند. کلیه اشخاص حقیقی میتوانند با وارد کردن کد ملی خود از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیکی وارد سامانه شده و میزان بدهی مالیاتی خود را مشاهده نمایند.
تقسیط بدهی مالیاتی چگونه انجام می شود؟
همانطور که اشاره شد، دولت به منظور وصول حداکثری مالیات به عنوان یکی از اصلی‌ترین منابع درآمدی خود با توجه به شرایط اقتصادی موجود، امکان تقسیط مالیات عملکرد را برای مؤدیان فراهم کرده است. در واقع دولت این امکان را در نظر گرفته تا اشخاص حقیقی و حقوقی به دلیل بالا بودن مالیات تعیین شده نسبت به فرار مالیاتی اقدام نکنند. بر این اساس سازمان امور مالیاتی در صورتی که مؤدیان از شرایط لازم برای تقسیط بدهی برخوردار باشند، می‌تواند نرخ اصلی مالیات یا جریمه‌های متعلق به آن را از مؤدیان به صورت اقساطی وصول کند.
در مورد تقسیط مالیات باید به این موضوع اشاره کرد که قانون‌گذار برای تقسیط بدهی زمان مشخصی را تعیین کرده است. در واقع بر اساس قانون، سازمان امور مالیاتی می‌تواند تقسیط بدهی مالیاتی (نرخ اصل به همراه جریمه‌های مالیاتی) تا مدت 3 سال برای مؤدیان در نظر بگیرد.
در صورتی که مؤدیان توان پرداخت مالیات تعیین شده یا جریمه‌های متعلق به آن را به صورت یکجا نداشته باشند، میتوانند با ارائه مدارک و مستندات کافی دال بر اثبات عدم توانایی برای تقسیط بدهی خود درخواست دهند. پس از درخواست مدارک و مستندات ارائه شده توسط ممیز مالیاتی بررسی شده و در صورت کافی بودن با درخواست مؤدی موافقت می‌شود.
نتیجه‌گیری
دولت با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت زندگی موجود و تحت فشار قرار نگرفتن اشخاص حقیقی و حقوقی برای پرداخت مالیات تعلق گرفته، این امکان را فراهم کرده که مؤدیان بتوانند بدهی مالیاتی خود را تقسیط کرده و در چند مرحله پرداخت نمایند. تقسیط مالیات عملکرد این امکان را فراهم می‌کند که مؤدیان بتوانند بدهی مالیاتی خود را به همراه جرایم آن به صورت اقساطی پرداخت کنند. همچنین تقسیط بدهی مالیاتی این فرصت را برای دولت فراهم می‌کند که بتواند به وصول حداکثری مالیات دست پیدا کرده و درآمد خود از این طریق را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
بدون دیدگاه